Το Σύνταγμα, η Έξυπνη Ενέργεια, η Κλιματική Αλλαγή»
Ομιλία Γ. Μανιάτη στο Athens Energy Forum 2019
(29.01.2019, Ξενοδοχείο Grand Yatt)
Θέλω να αναφερθώ σε 4 βασικά σημεία:
Α. Τη Συνταγματική Αναθεώρηση που βρίσκεται σε εξέλιξη
Β. Την παγκόσμια πρόκληση για Έξυπνη Ενέργεια
Γ. Τις ελληνικές συνθήκες και καταστάσεις
Δ. Την Έξυπνη – Βιώσιμη Αγροτική Ανάπτυξη
Α. Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ
Στο πλαίσιο αναθεώρησης του ελληνικού Συντάγματος, εισηγήθηκα, δύο σύγχρονες αναφορές, μια για την Κλιματική Αλλαγή (άρθρο 24) και μια δεύτερη, για την Τεχνητή Νοημοσύνη και την 4η Βιομηχανική Επανάσταση (άρθρο 25).
Στο άρθρο 24, γίνεται αναφορά στην Προστασία του Περιβάλλοντος, των δασών, των μνημείων, καθώς και την αειφορική πολεοδομική και χωροταξική οργάνωση της χώρας.
Θεωρώ ότι οι διατυπώσεις αυτές του καταστατικού χάρτη της χώρας δεν είναι επαρκείς για ένα σύγχρονο πλαίσιο αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής, της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετώπισε ποτέ το ανθρώπινο είδος. Απαιτείται μια πολύ πιο ολιστική προσέγγιση αυτού του απίστευτα πολυπαραγοντικού κινδύνου, που πρέπει να διαπεράσει οριζόντια το σύνολο των ανθρώπινων δράσεων, αντιλήψεων και κοινωνικών προτεραιοτήτων.
Να ενσωματώσει τις αρχές του μετριασμού, της προσαρμογής, της ανθεκτικότητας.
Επιπλέον, να περιλάβει σαφή αναφορά στην προστασία της Βιοποικιλότητας, για την οποία, από τον Απρίλιο 2014, υπογράψαμε και δημοσιεύσαμε σε ΦΕΚ, την πρώτη Εθνική Στρατηγική Προστασίας της Βιοποικιλότητας.
Το άρθρο 25, αναφέρεται στις αρχές του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου και την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Προτείνω την προσθήκη ειδικής αναφοράς για τις επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης και της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, τόσο στη διασφάλιση και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, όσο και στη δίκαιη κοινωνική κατανομή του παραγόμενου πλούτου.
Βασικός στόχος, την υπεραξία και τον πλούτο που παράγει η τεχνολογική επανάσταση, να μην την αποκτούν μόνο οι ελίτ που κατέχουν την πληροφορία και τους αλγόριθμους των εφαρμογών, αλλά (κατά το δυνατόν) το σύνολο της κοινωνίας.
Επιπλέον, ο πλούτος αυτός να κατανέμεται δίκαια στο σύνολο των κρατών και όχι μόνο στους φορολογικούς παραδείσους, όπου συνήθως βρίσκεται η έδρα των τεχνολογικών κολοσσών.
Β. Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Σ’ αυτό το σημείο σημειώνω ότι κατά την άποψή μου το ενεργειακό μέλλον της χώρας και της Ευρώπης, θα πρέπει να έχει ως προτεραιότητα την Έξυπνη Ενέργεια, τις Έξυπνες Πόλεις, τα Έξυπνα Δίκτυα, την Έξυπνη Εξοικονόμηση Ενέργειας και ασφαλώς την Έξυπνη Αποθήκευση Ενέργειας.
Η Έξυπνη Ενέργεια στηρίζει την παραγωγή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), που μέσα από τις εκπληκτικές τεχνολογικές ανακαλύψεις κι εφαρμογές των τελευταίων ετών, τόσο στην παραγωγή πράσινης, όσο και στην αποθήκευση ενέργειας, μας πείθουν πια ότι μπορεί μέσα στην επόμενη δεκαετία να κατακτήσουμε ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς στόχους πολύ πιο φιλόδοξους από αυτούς που έχουμε σήμερα.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Έξυπνη Εξοικονόμηση Ενέργειας, μέσα από τα βιοκλιματικά κτίρια (net zero) και τo Building Information Modeling (BIM), τόσο σε κατοικίες, όσο και σε δημόσια κτίρια, αλλά και σε μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρηματικές Μονάδες, συνιστούν μια μεγάλη εθνική πρόκληση.
Το Building Information Modeling (BIM) είναι η ψηφιακή απεικόνιση φυσικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών μιας υποδομής.
Το BIM είναι η διανεμόμενη πηγή γνώσης για πληροφορίες για μια υποδομή, που σχηματίζει μια αξιόπιστη βάση για αποφάσεις στη διάρκεια του κύκλου ζωής της, δηλ. από την αρχική σύλληψη, μέχρι την κατεδάφιση.
Η σύγχρονη προσέγγιση για κτίρια και άλλες κατασκευές δεν προσδιορίζεται πια από τις τρεις (3) παραδοσιακές διαστάσεις (πλάτος, ύψος, βάθος), αλλά από επτά (7) διαστάσεις:
1. πλάτος, 2. ύψος, 3. βάθος, 4. χρόνος, 5. κόστος, 6. περιβαλλοντικές και αειφορικές παράμετροι και 7. Διαχείριση υποδομής στον κύκλο ζωής της.
Το ΒΙΜ στα πράσινα κτίρια, άλλως το «Πράσινο ΒΙΜ» είναι μια διαδικασία που μπορεί να βοηθήσει τις αρχιτεκτονικές, μηχανικές και κατασκευαστικές εταιρείες να αυξήσουν την αειφορία στην κατασκευαστική βιομηχανία, με την ολοκλήρωση και ανάλυση περιβαλλοντικών στοιχείων κατά το σχεδιασμό του κύκλου ζωής του κτιρίου.
Γ. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Η Ελλάδα ανήκει στις 3 πιο ενεργειακά εξαρτημένες χώρες της Ε.Ε.
Εισάγει το σύνολο του πετρελαίου και το σύνολο του φυσικού αερίου που καταναλώνει.
Αποτελεί λοιπόν κορυφαία προοδευτική πατριωτική και αναπτυξιακή επιλογή, η απεξάρτηση της χώρας από εισαγωγές τρίτων χωρών.
Το εθνικό πρόγραμμα αξιοποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων προωθεί μια τέτοια οικονομική και προοδευτική πατριωτική προσέγγιση.
Κατά συνέπεια, η υλοποίηση του κορυφαίου ενεργειακού έργου της ΝΑ Ευρώπης, του αγωγού TAP, που προχωρήσαμε, διαπραγματευτήκαμε και κυρώσαμε στη Βουλή, παρά τις διαφωνίες της τότε Αντιπολίτευσης - ΣΥΡΙΖΑ, είναι μια σπουδαία πρωτοβουλία με αντανάκλαση στα ευρωπαϊκά ενεργειακά πράγματα.
Της ίδιας σπουδαιότητας είναι τα έργα που σχεδιάσαμε κι εντάξαμε στα PCIs, με κορυφαία τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, το FSRU της Αλεξανδρούπολης, το Ηλεκτρικό καλώδιο EuroAsia Interconnector και τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB, ως πρώτο τμήμα και θεμέλιο του Κάθετου Διαδρόμου των ανατολικών Βαλκανίων.
Οι σοβαρές καθυστερήσεις που παρουσιάζονται στα έργα αυτά με ευθύνη της κυβέρνησης, πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν.
Επίσης, αποτελεί σοβαρή εθνική υστέρηση οι καθυστερήσεις που παρουσιάζει η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σε εξαιρετικά σημαντικά έργα, όπως π.χ. της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων, της αναβάθμισης κατά 40% των δεξαμενών φυσικού αερίου LNG της Ρεβυθούσας.
Δυστυχώς, επίσης σε δρόμο αδιεξόδου έχει πια οδηγηθεί η ΔΕΗ, με τραγικά οικονομικά αποτελέσματα και άγνωστο μέλλον.
Έχουμε χάσει 4 πολύτιμα χρόνια στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον».
Στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που απέστειλε στις Βρυξέλλες η κυβέρνηση, υπάρχει η πρόβλεψη για υλοποίηση ενός ολόκληρου «Εξοικονομώ» κάθε χρόνο για 40.000 κατοικίες.
Δυστυχώς, τέτοιες προτάσεις μόνο ως wishful thinking μπορούν να χαρακτηριστούν, όταν για 4 ολόκληρα χρόνια η κυβέρνηση είναι ανίκανη να υλοποιήσει το «Εξοικονομώ ΙΙ» που της παραδώσαμε με έτοιμα χρήματα, έτοιμες προδιαγραφές και χιλιάδες αιτήσεις πολιτών, που είχαν ήδη ελεγχθεί και ήταν έτοιμες για ένταξη στο πρόγραμμα.
Με ανησυχεί επίσης βαθιά, ότι ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν εντάξει στο πακέτο Γιούνκερ (EFSI) την Ενεργειακή Αναβάθμιση εκατοντάδων χιλιάδων κατοικιών, με τη συγχρηματοδότηση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα, παρά το γεγονός ότι στο τέλος 2014 είχαμε υποβάλει πρόταση στο πακέτο Γιούνκερ για «Εξοικονομώ» ύψους 1 δις €., πρόταση την οποία απέσυραν το 2015.
Είναι αδιανόητος ο καταστροφικός χειρισμός που γίνεται στο project των «Έξυπνων Μετρητών», που μειώνουν την κατανάλωση ρεύματος κατά 20%.
Στάσιμος ο διαγωνισμός που προκηρύξαμε το 2014 για 170.000 κατοικίες με 80 εκατ €. Τώρα, ανακοινώνουν ανοήτως, χωρίς προετοιμασία, νέα προκήρυξη 1,5 δις € για 7.000.000 κατοικίες!
Δ. ΕΞΥΠΝΗ - ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Το 2014 νομοθετήσαμε ένα σπουδαίο βήμα για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και την εφαρμογή του οράματος της Ενεργειακής Δημοκρατίας.
Το Net Metering ήταν το πρώτο μεγάλο βήμα για να αλλάξουμε το ενεργειακό μοντέλο της χώρας και από το μοντέλο της ύπαρξης ελάχιστων μεγάλων παραγωγών πράσινης ενέργειας, να περάσουμε στο μοντέλο των δεκάδων χιλιάδων Prosumers (Producers & Consumers).
Μαζί με τις μεγάλες επενδύσεις που χρειάζεται η χώρα σε Φωτοβολταϊκά και Αιολικά Πάρκα, Γεωθερμία και Βιομάζα/Βιοαέριο, απαιτείται να προωθήσουμε τις εκατοντάδες Αγροτικές Ενεργειακές Κοινότητες – ΤΟΕΒ, που είναι ήδη έτοιμες και λειτουργούν.
Οι 416 Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων – ΤΟΕΒ με τους 300.000 αγρότες που είναι μέλη τους, υπάρχουν, έχουν διοικήσεις, φορολογικές κι επενδυτικές δράσεις και κυρίως είναι ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Η οικονομική στήριξη από την πολιτεία των πρωτοβουλιών τους για εγκατάσταση Έξυπνων και Αειφορικών Εφαρμογών και Βιώσιμων Μονάδων Φωτοβολταϊκών, θα μειώσει κατά 60% το κόστος παραγωγής αγροτικών προϊόντων, και ταυτόχρονα κατά 10% τις ανάγκες εισαγωγών ενέργειας της χώρας.
Δυστυχώς, και στον τομέα αυτό δεν υπάρχει καμία απολύτως κινητικότητα.
Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις μου, επτιτρέψτε μου να σημειώσω ότι η αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών, μπορεί να φέρει σε βάθος 5ετίας ενεργειακές επενδύσεις ύψους 50δις € και δημιουργία 100.000 θέσεων εργασίας.
Η χώρα χρειάζεται τώρα Προοδευτική Ανατροπή
