Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2020

Σοφία Καψούρου | “Η θεατρική πράξη από μόνη της είναι πράξη αντίστασης.”

cover .jpg
Είναι πάθος, περιπέτεια, λύτρωση η εμπλοκή σου με το θεα
τρικό λόγο,
με τις λέξεις;

Γράφω όσα κάποτε σιώπησα. Κι αυτό είναι λύτρωση. Τα γράφω όλα για όλα. Κι αυτό είναι
πάθος. Γράφω την αρχή, αγνοώ το τέλος. Κι αυτό είναι περιπέτεια.
01 (1).jpg
Ένιωσες ποτέ να συγκρούονται οι ρόλοι σου κατά τη διαδικασία
πραγμάτωσης 
ενός έργου;
Ολοκλήρωση νιώθω όχι σύγκρουση. Αυτοπραγμάτωση όχι διάσπαση. Η μυστική γοητεία
που μου ασκεί η Αναγέννηση δεν εντοπίζεται ούτε στα ωραία χρώματα ούτε στα ωραία
σκούρα, αλλά στην προοπτική ότι ένας άνθρωπος μπορεί να είναι και το βιολί και ο
βιολιστής. Και ο ποιητής και το ποίημα. Και ο εραστής και ο έρωτας.
02 (1).jpg
Πού θεωρείς ότι έγκειται η δύναμη του θεάτρου;
Η δύναμη του θεάτρου έγκειται στα τρία Σ: Συλλογικότητα, Συγκίνηση, Σκοτάδι. Άνθρωποι
μαζί, που κλαίνε, γελούν, συγκινούνται, όταν σβήνουν τα φώτα. Γιατί στο σκοτάδι έχουμε
περισσότερη ανάγκη ο ένας τον άλλον. Στο σκοτάδι αγαπάμε πιο εύκολα. Ερωτευόμαστε
πιο συχνά. Ονειρευόμαστε πιο γλυκά. Στο σκοτάδι βλέπουμε καλύτερα.
03 (1).jpg
Το θέατρο βγάζει τους ανθρώπους από τη μοναξιά τους; Θεωρείς ότι τους βγάζειαπό το σπίτι τους για να λάβουν μέρος σε μια συλλογική διαλογική περιπέτεια;
Το θέατρο βγάζει τους ανθρώπους από τη μοναξιά τους για να τους ξαναβάλει μέσα σ’
αυτήν πιο γενναίους. Γιατί στο τέλος δεν διαλέγει κανείς παρά μόνο τον εαυτό του. Πάμε
στο θέατρο ζευγάρια, παρέες, αλλά όταν αρχίζει αυτό για το οποίο έχουμε πάει, δεν μιλάμε.
Είμαστε πιο μόνοι από ποτέ. Και πιο μαζί από ποτέ. Γιατί ακριβώς δεν μιλάμε. Μεταξύ μας.
Οι γνωστοί. Αλλά οι άγνωστοι. Κάποιος μιλάει, κάποιοι τον ακούν. Και του απαντούν από
μέσα τους. Σιωπηλά. Βλέπουμε το ίδιο πράγμα κι όμως βλέπουμε ο καθένας μας κάτι
διαφορετικό. Μοιραζόμαστε την ίδια εμπειρία κι όμως η εμπειρία μας δεν μοιράζεται. Στο
τέλος είμαστε όλοι μόνοι. Θεατρίνοι και θεατές. Ο θεατής και ο ήρωας. Δύο. Οι ήρωες και
οι θεατές. Πολλοί.
04 (1).jpg
Ο Ματέι Βίσνιεκ είχε πει ότι με τον πολιτισμό τρέφουμε μέσα μας την ανθρωπιά…
Ο πολιτισμός στην παραγωγή του είναι πολεμική διαδικασία. Στην αρχή έχει
διαπραγματεύσεις, μετά μάχες και στο τέλος απώλειες. Κι όπως είσαι πεσμένος στο χώμα,
ανήμπορος να σηκωθείς, πληγωμένος, έτσι όπως ανοίγεις τα μάτια, κοιτάς τον ήλιο και λες
«τελικά ζω», τότε είναι που υπόσχεσαι να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Από αύριο. Από σήµερα. Από τώρα. Ο πολιτισµός είναι πόλεµος. Και στον πόλεµο η µεγαλύτερη νίκη είναι
η ανθρωπιά.
05 (1).jpg
Καταφέρνει ένας θεατρικός συγγραφέας, να δημιουργήσει αλλά και να επιβιώσειστην Ελλάδα; Θεωρείς ότι υπάρχει στήριξη των νέων δημιουργών από τηνπολιτεία;
Ό,τι αρχίζει και τελειώνει στο χαρτί είναι προσωπική υπόθεση. Στήριξη καμία. Μόνος
δημιουργεί, μόνος συστήνεται, μόνος κερνάει και μόνος πίνει ο συγγραφέας. Θέλω να
τονίσω τη σημασία της παραγγελίας. Χρειαζόμαστε τους Μεδίκους όπως χρειαζόμαστε
τους βαρβάρους. Αυτοί που μπορούν να γράψουν κατά παραγγελία, θα μεγαλουργήσουν.
Θα γίνουν οι καινούριοι Μολιέροι. Υπάρχουν φάροι στον ωκεανό. Η Ειρήνη Μουντράκη
στο Εθνικό Θέατρο μαζί με τους συνεργάτες της κάνει εξαιρετική δουλειά για τη μελέτη,
ενίσχυση, προώθηση του νέου ελληνικού έργου δίνοντας έμφαση στην εξωστρέφεια.
Χαίρομαι που διάβασα σε συνέντευξη του Γ.Γ. Σύγχρονου Πολιτισμού κου Γιατρομανωλάκη
ότι θα ήθελε να δοθεί βάρος στο θέμα της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας και στο
πώς μπορεί να βγει το θέατρό μας εκτός Ελλάδας. Ελπίζω να επαληθευτεί και στην πράξη.
Να οριστεί εκ νέου ένα θεσμικό πλαίσιο όπου θα προβλέπονται: άνοιγμα του ρεπερτορίου
στη νέα ελληνική δραματουργία, θέσπιση αξιοπρεπών αμοιβών με το ελάχιστο να μην είναι
και το ευτελέστατο, σοβαρό, μακροπρόθεσμο πρόγραμμα μετάφρασης και εξαγωγής νέου
ελληνικού έργου με τους καλύτερους μεταφραστές αλλά και τους καλύτερους θεατρικούς
συγγραφείς, αυτούς που μπορούν να γράψουν και ελληνικά αλλά και οικουμενικά και πάνω
απ’ όλα σεβασμός στον συγγραφέα. Όσο νέος κι αν είναι αυτός. Επένδυση στον
συγγραφέα, επένδυση στη γλώσσα μας. Το υπερόπλο μας. Θα έχουμε καταφέρει το
πρώτο βήμα όταν η Πολιτεία πάει στον δημιουργό. Και όχι το βουνό στον Μωάμεθ.
06 (1).jpg
Η φωνή του θεατρικού συγγραφέα είναι εύκολο να γίνει η φωνή τηςαντιπαράθεσης στα κακώς κείμενα μιας κοινωνίας; Το θέατρο μπορεί να γίνει μέσολαϊκής εκμάθησης;
Για να έχεις φωνή πρέπει να έχεις στομάχι. Και για να έχεις στομάχι πρέπει να έχεις φάει.Κλωτσιές, βρισιές, μπαγιάτικο ψωμί. Η θεατρική πράξη από μόνη της είναι πράξη αντίστασης. Γράφω για ν’ αγαπηθώ από τον ίδιο άνθρωπο ξανά και ξανά. Και να τον αγαπήσω ξανά και ξανά. Γράφω γιατί δεν έχω τι να κάνω τα χέρια μου. Αγκαλιά, γροθιά,αποτυπώματα. Το θέατρο επιτυγχάνει εκεί που το σχολείο αποτυγχάνει.
07 (1).jpg
Έχω παρατηρήσει ότι κάθε φορά που ένα έργο σου παίρνει σάρκα και οστά έχειςήδη σχηματίσει στο μυαλό σου το επόμενο βήμα, θα μου αποκαλύψεις ποιο είναιαυτό;
Έχω γράψει δύο έργα καινούρια, πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Η Μάγκνα Κάρτα είναι η μάγκνα ρίζα. Και των δύο.
08 (1).jpg
Η Σοφία Καψούρου μεγάλωσε στο Άργος. Είναι θεατρική συγγραφέας, στιχουργός, σκηνοθέτις και ηθοποιός. Απόφοιτος της Σχολής Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ανωτέρας Δραματικής Σχολής Ίασμος.
Έχει γράψει τα θεατρικά έργα Ερωμένες στον Καμβά (εκδ. Αιγόκερως,
εκδ. Sestina, εκδ. ETPbooks η ιταλική μετάφραση), Σούμαν (Εθνικό Θέατρο /
εκδ. Σοκόλη), Η Σέξτον και τα Κογιότ (εκδ. Σοκόλη) και
έχει επιμεληθεί τη μετάφραση του κλασικού κινεζικού έργου Ο Ορφανός Τζάο(Εθνικό Θέατρο Ελλάδας – Εθνικό Θέατρο Κίνας / εκδ. Σοκόλη).
Ως ηθοποιός έχει συμμετάσχει σε αρκετές παραστάσεις και έχει συνεργαστεί
με διακεκριμένους σκηνοθέτες όπως ο Στ. Λιβαθινός και ο Τ. Τζαμαργιάς.
Έχει γράψει στίχους για το θεατρικό έργο Του Κουτρούλη ο
γάμος του Α. Ρ. Ραγκαβή
 ( σκην. Σμαρ. Καρύδη) για την ταινία Φαντασία
(σκην. Αλ. Καρδαρά) και Ευτυχία (σκην. Άγ. Φραντζή), όλα σε
μουσική Μίνου Μάτσα.
Τέλος, διδάσκει θεατρική γραφή και θεατρική αγωγή.