ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καλημέρα σας. Να σας ευχαριστήσουμε για σή
μερα το πρωί. Θα θέλαμε να συζητήσουμε σήμερα το σχέδιό μας για τη νέα Γ’ Λυκείου και ως εκ τούτου για το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και να απαντήσουμε σε όλες τις ερωτήσεις που θα μας θέσετε.
Εδώ και ένα χρόνο συζητάμε μια πρόταση και όπως είπαμε όταν είχαμε δημοσιοποιήσει την πρόταση, θα συζητήσουμε αυτή την πρόταση, θα δούμε πού θα καταλήξουμε και θα καταθέσουμε μια νέα πρόταση με βάση και τις συζητήσεις που έχουν γίνει στο μεταξύ.
Η πρόταση που σας καταθέτουμε τώρα, διαμορφώθηκε με βάση τη φιλοσοφία της πρότασης του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Τα συμπεράσματα του εθνικού διαλόγου για την παιδεία που έγινε το ’15 και το ’16. Τα πορίσματα των αντίστοιχων συζητήσεων στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Επίσης η πρόταση αυτή είναι αποτέλεσμα πάρα πολλών συζητήσεων με εκπαιδευτικούς φορείς και μεμονωμένους εκπαιδευτικούς. Και βεβαίως με μια πάρα πολύ συστηματική μελέτη των συστημάτων που ισχύουν σε άλλες χώρες.
Τα θέματα και οι προτάσεις που κάνουμε θα ισχύσουν από το 2019 – 2020. Από την ακαδημαϊκή χρονιά 2019 – 2020 που τα παιδιά που τώρα πάνε στη Β’ Λυκείου θα είναι στην Γ’ Λυκείου.
Και βεβαίως αυτό που λέμε και σε αυτό που σας μοιράσαμε στη προμετωπίδα, δηλαδή ριζοσπαστικές λύσεις με προσεκτικά βήματα, είναι κάτι που θα χαρακτηρίσει όλη τη λογική των προτάσεών μας ακριβώς επειδή δεν θέλουμε να υπάρχουν έντονες διαταράξεις σε αυτό που ισχύει σήμερα, αλλά ταυτοχρόνως και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία να υπάρχει μια σαφέστατη προοπτική και μια καλά μελετημένη μεταβατική περίοδο.
Επίσης δεν πρόκειται να γίνει κατανοητό το σύνολο του σχεδίου εάν δεν τοποθετηθεί μέσα σε ένα πλέγμα μιας συνολικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Και η μεταρρύθμιση αυτή έχει σχέση και με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και με την τριτοβάθμια εκπαίδευση και όπως θα πούμε και με την επιμόρφωση των καθηγητών.
Εκείνο όμως που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία είναι ότι πρέπει να κατανοηθεί πως το πρόβλημα που έχουμε είναι το πρόβλημα της ανασυγκρότησης της Γ’ Λυκείου. Είμαστε μια χώρα, το έχουμε ξαναπεί που δυστυχώς η εκπαιδευτική λειτουργία της Γ’ Λυκείου έχει ακυρωθεί, ουσιαστικά δεν υπάρχει Γ’ Λυκείου παρά τις πολύ φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών και ο στόχος μας είναι το σχολείο, η κοινωνία μας, να ξανακερδίσει τη Γ’ Λυκείου.
Για να μπορέσουμε να το καταφέρουμε αυτό, θα πρέπει να το δούμε όπως σας είπα, σε ένα πλέγμα προτάσεων που κάνουμε για το σύνολο της εκπαίδευσης. Το πρώτο στοιχείο είναι τα νέα προγράμματα σπουδών που ήδη επεξεργαζόμαστε με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για το γυμνάσιο και βεβαίως για την Α’ και Β’ Λυκείου.
Το δεύτερο είναι ότι οι προτάσεις που γίνονται για τα Γενικά Λύκεια είναι στενά συνδεδεμένες με όλες τις προτάσεις που έχουν ήδη γίνει για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Το τρίτο είναι ότι τίποτα από όλα αυτά δεν μπορεί να γίνει κατανοητό επί της ουσίας αν δεν δούμε ταυτοχρόνως και τη νέα αρχιτεκτονική της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπου είναι οι συνέργειες με τα ΤΕΙ, είναι η ίδρυση εντελώς νέων τμημάτων που θεραπεύουν σύγχρονα γνωστικά πεδία, τα ερευνητικά κέντρα, τα νέα πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα και ένα σύνολο άλλων πρωτοβουλιών που συνιστούν και διαγράφουν τη νέα αρχιτεκτονική των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Το τέταρτο είναι η δημιουργία και λειτουργία των διετών προγραμμάτων σπουδών όπου θα είναι προγράμματα σπουδών μέσα στα πανεπιστήμια που θα παρέχουν πιστοποιητικά επαγγελματικών προσόντων με ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
Και βεβαίως το πέμπτο είναι το Εθνικό Σχέδιο Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών. Όλα αυτά μαζί αποτελούν τα στοιχεία της εκπαιδευτικής μας μεταρρύθμισης σε όλα έχουμε δώσει δείγματα γραφής και βεβαίως αυτό που θα κάνουμε τώρα για την Γ’ Λυκείου εντάσσεται ακριβώς μέσα σε αυτή την προσπάθεια και αναβάθμισης του δημόσιου σχολείου, αλλά και συνάθρωσης του μαζί με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Επιπλέον έχουμε ορισμένα προβλήματα με την Γ’ Λυκείου αυτή καθεαυτή. Ο ασφυκτικός εναγκαλισμός αυτής της τάξης με τις πανελλήνιες εξετάσεις παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών, ουσιαστικά ακυρώνει την Γ’ Λυκείου έτσι όπως έχει ιστορικά διαμορφωθεί. Μπορούμε, εάν θέλετε, να συζητήσουμε τους λόγους που έχουμε οδηγηθεί σε αυτή την κατάσταση, αλλά η διαπίστωση παραμένει να είναι απολύτως αληθινή.
Υπάρχει μια ακύρωση βαθμιαία και μάλιστα αυτή η ακύρωση έχει επηρεάσει πολύ αρνητικά και τη Β’ Λυκείου. Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί ιστορικά τα πράγματα. Ο διαχωρισμός των μαθημάτων σε μαθήματα γενικής μόρφωσης και σε εξεταζόμενα για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια, οδήγησε σε πλήρη αδιαφορία για τα μαθήματα γενικής παιδείας και την προσφυγή στους θεσμούς της παραπαιδείας για τα εξεταζόμενα μαθήματα.
Καταλήγουμε λοιπόν στην πολύ θλιβερή διαπίστωση ότι έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το σχολείο και κυρίως η Γ’ Λυκείου φαίνεται να είναι ένα πάρεργο των φροντιστηρίων, των ιδιαίτερων κλπ.
Καταλαβαίνουμε όλοι ότι δεν μπορεί μια χώρα να προχωρήσει με αυτό τον τρόπο. Και καταλαβαίνουμε εδώ ότι θα ήταν λάθος να αρχίσουμε να λέμε ότι για όλα φταίνε τα φροντιστήρια, για όλα φταίνε τα ιδιαίτερα, για όλα φταίνε διάφοροι εξωγενείς παράγοντες της εκπαίδευσης.
Είναι ένα πράγμα που έγινε σιγά – σιγά. Δημιούργησε αντιλήψεις και νοοτροπίες, οι οποίες με μικρά βήματα οδήγησαν ουσιαστικά στην ακύρωση της Γ’ Λυκείου, στην επιδείνωση της κατάστασης στη Β’ Λυκείου και όλα τα υπόλοιπα που σας είπα.
Και βεβαίως το συνολικό αποτέλεσμα είναι ότι το απολυτήριο που παρέχεται από το Λυκείου, στο τέλος δηλαδή της Γ’ Λυκείου, πρακτικά δεν παίζει κανένα απολύτως λόγο. Είναι κοινωνικά απαξιωμένο και βεβαίως παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά δεν έχει το κύρος, το βάρος και κυρίως το περιεχόμενο αυτό που θα περίμενε κανείς να έχει.
Την ίδια στιγμή οι πανελλήνιες εξετάσεις, οι εξετάσεις που τώρα δίνουμε για να εισαχθούμε στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, παρουσιάζουν ως ξέρετε σοβαρότατες παθογένειες. Πολλές και πολλοί από εσάς έχουν αναφερθεί στις παθογένειες αυτών των εξετάσεων.
Ταυτόχρονα όμως –κι αυτό θέλω να προσεχθεί- παρά τα ελαττώματά τους η ελληνική κοινωνία αποδέχεται αυτές τις εξετάσεις, επειδή είναι εξετάσεις που είναι αδιάβλητες και σε μια χώρα που επί πάρα πολλές δεκαετίες το αδιάβλητο ήταν πάντα ένα ζητούμενο, το γεγονός ότι έχουμε μια διαδικασία που είναι αδιάβλητη, έπεισε την ελληνική κοινωνία ότι είναι και αξιόπιστη. Δεν προκύπτει από πουθενά ότι οτιδήποτε αδιάβλητο υποχρεωτικά είναι και αξιόπιστο.
Και το ξέρουμε αυτό διότι ένας τεράστιος αριθμός παιδιών πάνω από 70% δεν πάνε να σπουδάσουν αυτά που θέλουν. Αυτές οι εξετάσεις κοστίζουν κάθε φουρνιά 2,5 δις στις οικογένειες, έχουν φοβερά αρνητικές επιπτώσεις στον τρόπο που εξετάζονται τα μαθήματα και μεταδίδεται η γνώση και ουσιαστικά έχουν συμβάλλει σε αυτό που πάμε να αντιμετωπίσουμε, δηλαδή στην ακύρωση της 3ης Λυκείου.
Άρα στόχος μας είναι η επαναφορά της Γ Λυκείου και ενδεχομένως η λέξη «επαναφορά» να μην είναι σωστή, η διαμόρφωση, η συγκρότηση της Γ Λυκείου, η αναβάθμιση ως εκ τούτου του απολυτηρίου πάρα πολύ σημαντικό και από αυτά να προκύπτει κι ένας τρόπος εισαγωγής στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Ως προς το πρώτο για τη Β Λυκείου. Νομίζουμε ότι οι εγκύκλιες σπουδές πρέπει να ολοκληρώνονται στη Β Λυκείου και άρα αμέσως μετά –ήδη το κάνουμε- θα υπάρξουν σοβαρές παρεμβάσεις στα προγράμματα σπουδών, στα ωρολόγια προγράμματα της Β και Α Λυκείου.
Εμείς θέλουμε στη Β Λυκείου να ολοκληρώνονται οι εγκύκλιες σπουδές και η Γ Λυκείου να αποκτά έναν χαρακτήρα προπαρασκευαστικής τάξης για την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Οι προτάσεις αυτές θα ισχύουν για το Γενικό Λύκειο, ενώ για τα Επαγγελματικά Λύκεια τα πράγματα θα συνεχίσουν να έχουν όπως είναι σήμερα. Ο λόγος είναι ότι όπως γνωρίζετε έχουμε πάρει πολύ σοβαρές, πολύ θετικές πρωτοβουλίες για την Επαγγελματική Εκπαίδευση για τα Επαγγελματικά Λύκεια, αυτό εξάλλου αντανακλάται σε πολλά επίπεδα και στη ζωή αλλά και στις αποδόσεις των Επαγγελματικών Λυκείων. Θέλουμε να σταθεροποιηθούν αυτές οι αλλαγές, να προχωρήσουμε και στα επόμενα βήματα και θα δούμε προοπτικά τις όποιες αλλαγές χρειάζονται για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Πάντως αυτά που θα πούμε ισχύουν για τα Γενικά Λύκεια.
Στη Β Λυκείου το μόνο που θα αλλάζει από φέτος είναι ότι το μάθημα της Πολιτικής Παιδείας θα αντικατασταθεί από το μάθημα Πολίτης και Δημοκρατία και με το αντίστοιχο εγχειρίδιο και από του χρόνου θα υπάρχουν οι άλλες σχετικές αλλαγές.
Τώρα, οι αλλαγές στην Γ Λυκείου. Οι τρεις ομάδες Προσανατολισμού γίνονται τέσσερις, ώστε να αντιστοιχεί η κάθε μία σε κάθε ένα επιστημονικό Πεδίο. Το δεύτερο είναι ότι αντικαθίσταται το μάθημα των Λατινικών με το μάθημα της Κοινωνιολογίας. Το μάθημα των Αρχών της Οικονομικής Θεωρίας εμπλουτίζεται το περιεχόμενό του για να αναδειχθεί και η κοινωνική διάσταση της οικονομίας.
Κάθε ομάδα Προσανατολισμού περιλαμβάνει μόνο τα μαθήματα στα οποία οι υποψήφιοι θα εξεταστούν και για να πάρουν το απολυτήριο και όσοι επιλέξουν να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις θα εξεταστούν στα ίδια μαθήματα. Καταργούνται οι συντελεστές βαρύτητας. Όλα τα μαθήματα έχουν την ίδια ακριβώς βαρύτητα.
Για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρία υποχρεωτικά μαθήματα: το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας ενιαίο μάθημα για 6 ώρες, το μάθημα των Θρησκευτικών για 1 ώρα και το μάθημα της Φυσικής Αγωγής για 2 ώρες.
Επιπλέον στο Γενικό Λύκειο θα προβλέπονται 2 ώρες επιπρόσθετες από μαθήματα επιλογής, στα οποία περιλαμβάνονται και αυτά που μπορεί να χρειαστούν οι υποψήφιοι να δώσουν ως ειδικά μαθήματα για να εισαχθούν σε ειδικά Τμήματα, είτε είναι η ξένη γλώσσα είτε είναι το σχέδιο.
Άρα έχουμε για όλους στην Γ Λυκείου υποχρεωτικά 6 ώρες Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, 1 ώρα Θρησκευτικά, 1 ώρα Φυσική Αγωγή και 2 ώρες μια επιλογή που μπορούν να πάρουν.
Και τώρα η κάθε ομάδα Προσανατολισμού δηλαδή η θεωρητική Κατεύθυνση, η υγείας, η θετική και οι κοινωνικές με την πληροφορική, θα έχουν μόνο τρία μαθήματα από 6 ώρες το καθένα. Παραδείγματος χάριν στη Θεωρητική θα είναι Αρχαία 6 ώρα, Ιστορία 6 ώρες, Κοινωνιολογία 6 ώρες.
Άρα βλέπετε ότι προτείνουμε ένα απολύτως δωρικό, συμμετρικό και παιδαγωγικά αποτελεσματικό σύστημα για την Γ Λυκείου, τη στιγμή που ο χαρακτήρας της Γ Λυκείου έχει κυρίαρχα τον χαρακτήρα του προπαρασκευαστικού έτους.
Ενδεχομένως να υπάρχει κάποιο ερώτημα «ωραία, και τι γίνεται με τα μαθήματα γενικής παιδείας;». Κοιτάξτε, ένα από τα μεγάλα λάθη είναι αυτός ο πολύ δραματικός διαχωρισμός ανάμεσα σε γενική παιδεία και κατεύθυνση. Όταν κανείς κάνει έξι ώρες Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, μην αρχίσουμε να λέμε ότι αυτό δεν συμβάλλει στη γενική παιδεία, ή όταν κάνει τα μαθήματα Προσανατολισμού ότι αυτά δεν συμβάλλουν στη γενική παιδεία.
Οπότε όταν τα κάνεις αυτά τα μαθήματα στο σχολείο, όταν αυτά τα μαθήματα γίνονται με συστηματικό τρόπο όταν η ύλη είναι εκσυγχρονισμένη, όταν οι εκπαιδευτικοί τους δίνεις επιτέλους αυτό το χώρο να αναπνεύσουν και να μπορέσουν να είναι πολύ πιο δημιουργικοί μέσα στην τάξη, αυτά συμβάλλουν και στη γενική παιδεία στην Γ Λυκείου.
Όπως είδατε σε αυτό που μοιράσαμε υπάρχουν κάποιοι πίνακες οι οποίοι κωδικοποιούν αυτές τις αλλαγές.
Πώς παίρνουμε το απολυτήριο ώστε να εξασφαλιστεί και το κύρος που θέλουμε να προσδώσουμε στο απολυτήριο: Ένα από τα χαρακτηριστικά αν θέλετε των παθογενειών, εγώ θα έλεγα και των εκφυλιστικών τάσεων που έχουν κυριαρχήσει σε ορισμένους, είναι ένας πληθωρισμός των υψηλών βαθμών. Αφού δεν παίζει κανένα ρόλο, δεν του δίνει κανένας σημασία, ούτε τα παιδιά ούτε οι εκπαιδευτικοί και πάμε παρακάτω.
Δεν πρέπει να γίνονται έτσι τα πράγματα. Εμείς λέμε ότι θα υπάρχουν οι βαθμοί των τετραμήνων οι οποίοι θα προσδιορίζονται όπως περίπου προσδιορίζονται και σήμερα, εκτός προφανώς τη Φυσική Αγωγή, δε θα μετράει στον υπολογισμό των βαθμών των τετραμήνων. Οι γραπτές ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου θα γίνονται στα 4 εξάωρα μαθήματα.
Θεωρήσαμε τα παρακάτω ως έναν τρόπο να ενισχυθεί το κύρος του απολυτηρίου. Δηλαδή θα χωρίσουμε τα σχολεία σε ομάδες ανά Δήμο, όχι όλος ο Δήμος μια ομάδα, ανά Δήμο θα υπάρχουν σχολεία ή ανά νομό εκεί που δεν υπάρχουν πολλά Λύκεια και τα θέματα για κάθε εξεταζόμενο μάθημα, θα προετοιμάζονται από τους εκπαιδευτικούς που θα πηγαίνουν από κάθε σχολείο.
Αν δηλαδή μιλάμε για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας και υπάρχει μια ομάδα σχολείων, πείτε 4 σχολεία, θα πάνε σ’ ένα σχολείο 4 Φιλόλογοι, ένας δηλαδή από κάθε σχολείο, θα βάλουν θέματα, θ’ αποφασίσουν ποια πρέπει να είναι αυτά τα θέματα, θα είναι τα θέματα περισσότερα από αυτά που τελικά θα γράψουν οι μαθητές, θα υπάρχει μια κλήρωση και θα σταλούν τα θέματα στα σχολεία.
Δηλαδή θα πηγαίνουν το πρωί οι εκπαιδευτικοί αυτοί και θα σταλούν στα σχολεία και αυτά θα είναι τα ερωτήματα για τις γραπτές εξετάσεις, θα είναι με κόλλες όπου θα είναι κλειστό το όνομα και θα διορθώνονται τα γραπτά από καθηγητές άλλου σχολείου. Στα ιδιωτικά σχολεία θα υπάρχει στην επιτήρηση και κάποιοι άτομο από δημόσια σχολεία.
Με αυτό τον τρόπο θεωρούμε ότι θα υπάρξει μια αντικειμενικότητα στη διόρθωση των γραπτών, δεν ξέρει κανείς ποιου παιδιού γραπτό διορθώνει, θα υπάρξει η διόρθωση από καθηγητή του διπλανού σχολείου και θα περιορίσουμε και διάφορα φαινόμενα τα οποία δε μας τιμούν ως κοινωνία που γίνονται στη διάρκεια των επιτηρήσεων με τον τρόπο που είπαμε.
Όπως γνωρίζετε, πριν λίγο καιρό ψηφίσαμε στη Βουλή ένα εξαιρετικά σημαντικό νόμο, γύρω από το θέμα των δομών υποστήριξης των σχολείων. Δε θέλω ν’ ανοίξω μια παρένθεση να σας εξηγήσω τις δομές υποστήριξης πάντως έχουμε αναβαθμίσει με δραματικό τρόπο τις δυνατότητες ενίσχυσης των σχολείων μας και άρα όταν θ’ αρχίσει να λειτουργεί αυτό το σύστημα, δηλαδή τον Ιούνιο του 2020 που τα παιδιά της Γ’ Λυκείου θα παίρνουν το απολυτήριό τους το Μάιο.
Ταυτόχρονα θα έχουν ήδη ένα χρόνο πριν, τουλάχιστον ένα χρόνο, σχεδόν ενάμιση, δύο, δυνατότητα να λειτουργούν κι αυτές οι δομές μ’ έναν τρόπο ιδιαίτερα αποτελεσματικό ως προς τη βοήθεια που μπορούν να παρέχουν στα σχολεία μας. Άρα η δομή της Γ’ Λυκείου, το πώς κανείς παίρνει απολυτήριο και τώρα πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο από αυτό το προπαρασκευαστικό έτος, μπορεί να εισαχθεί στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία να κατανοήσει κανείς τον καίριο ρόλο που παίζουν στην ιστορία της εκπαίδευσης οι όποιες μεταβατικές ρυθμίσεις. Εμείς λοιπόν για πρώτη φορά, εισάγουμε ένα σύστημα ελεύθερης πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση αλλά δεν είναι ένα στατικό σύστημα, είναι ένα σύστημα με μια προοπτική, είναι ένα σύστημα που θέλουμε να οδηγηθούμε στην κατάργηση ενός απολύτως απάνθρωπου και αντιεκπαιδευτικού συστήματος με πολύ προσεκτικά βήματα και αυτό που προτείνουμε είναι όντως ένα πολύ στέρεο βήμα σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Η πρόταση που κάνουμε είναι η εξής: Στο τέλος της Β’ Λυκείου, δηλαδή για πρώτη φορά, τον Ιούνιο του 2019, όλα τα παιδιά της Β’ Λυκείου που θέλουν να πάνε στην Ανώτατη Εκπαίδευση στην Ελλάδα, θα συμπληρώνουν ένα μηχανογραφικό όπου θα υπάρχουν 10 προτιμήσεις σε αυτό το μηχανογραφικό.
Αυτό θα είναι μετά μια εντατική διαδικασία επαγγελματικού προσανατολισμού και μιας πλήρους αναβάθμισης σε αυτά που θα πρέπει να ξέρουν τα παιδιά πριν επιλέξουν πού θέλουν να πάνε. Σε αυτή τη διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού, ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι καίριος όπως καταλαβαίνετε, διότι οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν τα παιδιά, γνωρίζουν τις επιδόσεις τους, γνωρίζουν τις κλήσεις τους, έχουν τη δυνατότητα να μιλάνε με τα παιδιά, άρα θεωρούμε ότι θα υπάρχει ένας τρόπος συζήτησης των παιδιών με τους εκπαιδευτικούς όπου οι εκπαιδευτικοί θα τους βοηθήσουν πάρα πολύ, δε λέω αν θα τους καθοδηγήσουν, για το ποιες 10 επιλογές θα βάλουν.
Σε λίγες μέρες, μετά τη συμπλήρωση αυτού του δελτίου, θ’ ανακοινωθούν τ’ αποτελέσματα όπου από το μηχανογραφικό αυτό δελτίο το συμπληρωμένο κάποιων παιδιών, θα υπάρχουν τμήματα στα οποία θα μπορούν να μπουν με μόνο το απολυτήριό τους. Δηλαδή θα είναι τα Τμήματα εκείνα που η ζήτηση δεν είναι περισσότερη από την προσφορά.
Και θα εμφανιστούν μηχανογραφικά που θα έχουν είτε όλα τα τμήματα να πρέπει να μπεις μέσα από τις πανελλήνιες εξετάσεις, είτε όλα τα τμήματα να είναι τμήματα που μπορείς να μπεις μόνο με το απολυτήριο ή μικτά. Δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα. Προφανώς τα παιδιά θα έχουν μια αίσθηση για το πού μπορούν να πάνε. Δηλαδή μπορεί να είναι η ιατρική Αθηνών, το Βιολογικό ή το Χημικό της Θεσσαλονίκης, μπορεί να είναι κάποιο τμήμα στις επιστήμες υγείας, το οποίο δεν έχει συμπληρώσει τον αριθμό των φοιτητών που είναι να πάνε και άρα μπορεί σε ένα μηχανογραφικό να εμφανιστεί ένας αριθμός τμημάτων στα οποία αν θέλεις να πας θα πρέπει να δώσεις εξετάσεις. Και ένας αριθμός τμημάτων στα οποία μπορείς να πας μόνο με το απολυτήριο. Αυτά τώρα τον Ιούνιο.
Το Φεβρουάριο της Γ’ Λυκείου έχει το παιδί τις εξής επιλογές. Να πει ανεξάρτητα εάν έχουν εμφανιστεί τμήματα στα οποία μπορώ να πάω μόνο με το απολυτήριο, εγώ θέλω να δώσω πανελλήνιες διότι θέλω να πάω με πανελλήνιες σε τμήματα που ενδεχομένως να μην έχουν καν εμφανιστεί και στο μηχανογραφικό μου.
Θα υπάρχει όμως και ένα ποσοστό παιδιών που θα πει ότι εγώ θέλω να επιλέξω ένα από τα τμήματα που είναι ελεύθερης πρόσβασης που έχουν εμφανιστεί στο μηχανογραφικό. Αν τώρα το Φεβρουάριο αποφασίσει κανείς το δεύτερο, είναι υποχρεωμένος να πάει στο δεύτερο. Εάν δηλαδή έχεις στο μηχανογραφικό σου α, β, γ με πανελλήνιες και τα υπόλοιπα με ελεύθερη πρόσβαση, το Φεβρουάριο είσαι υποχρεωμένος να επιλέξεις ένα από αυτά που είναι ελεύθερης πρόσβασης αν θέλεις να πας σε τμήμα ελεύθερης πρόσβασης. Αλλιώτικα θα πας με πανελλήνιες.
Αν τώρα εμφανιστεί στο δικό μου μηχανογραφικό εμφανιστούν κάποια τμήματα που είναι ελεύθερης πρόσβασης. Αλλά το Φεβρουάριο εγώ επιλέγω να μην πάω σε αυτά και να δώσω πανελλήνιες εξετάσεις για τα υπόλοιπα και το Μάιο αλλάξω γνώμη, δεν μπορώ να το κάνω. Το Φεβρουάριο πρέπει να αποφασίσω εάν θα πάω σε τμήμα ελεύθερης πρόσβασης.
Την πρώτη φορά εφαρμογής ο βαθμός του απολυτηρίου θα μετράει το 10% και ο βαθμός των πανελλαδικών εξετάσεων σε αυτά τα τμήματα που χρειάζονται πανελλαδικές εξετάσεις θα είναι το 90%.
Να επαναλάβω ότι τα παιδιά που θα πάνε στα πανεπιστήμιά μας το Σεπτέμβριο του 2020, που θα είναι δηλαδή οι μαθητές και οι μαθήτριες που θα είναι Γ’ Λυκείου την ακαδημαϊκή χρονιά 2019 – 2020 θα βρούνε ένα νέο τοπίο στα πανεπιστήμια. Κανένα τμήμα που θα λειτουργεί το 2020, κανένα τμήμα, δεν θα έχει πρόβλημα με το διδακτικό του προσωπικό.
Ξέρετε σήμερα υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός τμημάτων που δεν έχουν το επαρκές διδακτικό προσωπικό για να σπουδάσουν τα παιδιά. Κανένα τμήμα δεν θα λειτουργήσει εάν δεν έχουν λυθεί θέματα υλικοτεχνικής υποδομής.
Άρα τα παιδιά αυτά θα ξέρουν ήδη ότι τα τμήματα που θα επιλέξουν, ορισμένα θα είναι όπως είναι σήμερα που είναι εξαιρετικά υψηλής ποιότητας, ορισμένα θα είναι εντελώς καινούργια τμήματα που όπως έχετε δει στο νομοσχέδιο που ψηφίσαμε για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, έχουμε ιδρύσει και εντελώς καινούργια τμήματα. Αυτά θα είναι πλήρως στελεχωμένα και τα τμήματα τα οποία είναι αποτέλεσμα συνεργειών πανεπιστημίων και ΤΕΙ και αυτά θα είναι πλήρως στελεχωμένα.
Όλα δε αυτά τα τμήματα και τα καινούργια και τα τμήματα συνεργειών θα έχουν νέα προγράμματα σπουδών που τα παιδιά θα είναι σε θέση να τα δούνε μέσα από το διαδίκτυο, στα site των αντίστοιχων πανεπιστημίων.
Έξι θέματα που καθοδήγησαν τον τρόπο σκέψης μας. Πρώτον, η επαναφορά της κανονικότητας στο λύκειο και κυρίως στη Γ’ Λυκείου. Η χώρα μας όταν μπαίνει σε μια νέα περίοδο δεν μπορεί να έχει τη Γ’ Λυκείου που έχει σήμερα και η Γ’ Λυκείου και το σύνολο του Λυκείου πρέπει να αποκτήσει μια κανονικότητα.
Αναβάθμιση του εθνικού απολυτηρίου. Δεν τιμά την κοινωνία μας, όταν το εθνικό απολυτήριο έχει το μηδενικό κύρος που έχει σήμερα.
Τρίτο. Η σταδιακή κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων. Δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη, δεν το έχει υποστηρίξει κανένας αυτό. Το ερώτημα είναι εάν έχουμε εκείνες τις δυνατότητες και εκείνες τις μεταβατικές ρυθμίσεις ώστε να ανοίγει αυτή η δυνατότητα.
Το τέταρτο. Νέα προγράμματα σπουδών. Νέα προγράμματα σπουδών στο Λύκειο. Νέα προγράμματα σπουδών στο πανεπιστήμιο, νέα προγράμματα σπουδών στο γυμνάσιο.
Πέμπτο. Η νέα αρχιτεκτονική της ανώτατης εκπαίδευσης. Όπως βλέπετε συγκλίνουν στην ακαδημαϊκή χρονιά 2020 – 2021 η ολοκλήρωση από τη μια μεριά των διαδικασιών στο Λύκειο και από την άλλη μεριά των διαδικασιών στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Και το τελευταίο. Κατά τη γνώμη μας, το σημαντικότερο. Με αυτές τις ρυθμίσεις ελπίζουμε να δώσουμε εκείνες τις δυνατότητες που ζητάνε από την πολιτεία οι εκπαιδευτικοί. Να έχουν το χρόνο, να έχουν το χώρο και να έχουν το ρόλο να παίξουν επιτέλους αυτόν που οι ίδιοι διεκδικούν και δεν μπορούν να τον κάνουν λόγω αυτών των παθογενειών που ιστορικά έχουν διαμορφωθεί.
Οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τεράστιο ρόλο στην αναβάθμιση του απολυτηρίου, όπως καταλαβαίνετε, στη συμβολή το πώς τα παιδιά θα επιλέγουν τα τμήματα στα οποία θέλουν να πάνε και γενικότερα η αύξηση της ύλης που θα υπάρχει δεν θα είναι αναλογική με την αύξηση των ωρών. Θα υπάρχει μια λελογισμένη αύξηση της ύλης.
Το λέμε αυτό γιατί θέλουμε να δώσουμε στον εκπαιδευτικό στην τάξη χώρο να αναπνέει και να μην έχει αυτή την απίστευτη πίεση ή αδιαφορία που παρά τις πολύ φιλότιμες προσπάθειες είναι μια πραγματικότητα στο σημερινό λύκειο. Σας ευχαριστώ πολύ και θα απαντήσουμε σε όποιες ερωτήσεις θέλετε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να ρωτήσω κάτι διευκρινιστικό. Για τα ειδικά θέματα η βαθμολογία θα μένει ως έχει; Η βαρύτητά τους και για της ελεύθερης πρόσβασης και για τα άλλα; Γιατί στα ειδικά μαθήματα από ότι είδα στα παιδιά που θα δίνουν για τα τμήματα ελεύθερης πρόσβασης θα μετράει ο βαθμός;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όταν λέτε ειδικά μαθήματα εννοείτε τα επιλογής;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα επιλογής. Τα αγγλικά.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα μετράνε στο βαθμό του απολυτηρίου με τη διαδικασία που είναι και σήμερα. Είναι σαν να είναι ….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για την εισαγωγή.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πανελλαδικά θα εξετάζονται στο ειδικό μάθημα που πρέπει να εξεταστούν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και τα παιδιά ….
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Και τα παιδιά βεβαίως.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όλοι θα εξετάζονται πανελλαδικά στο ειδικό μάθημα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Βεβαίως. Στο ειδικό μάθημα αυτό, αλλά θα μπορούν να προετοιμαστούν από το σχολείο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και θα έχουν την βαρύτητα που έχουν σήμερα;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η βαρύτητα σε αυτά ξέρετε έχει, ας πούμε πρέπει να πάρεις 10 στη γλώσσα για να μπορέσεις να μπεις. Ό,τι ισχύει σήμερα, θα ισχύσει και στο μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν δηλαδή αποτύχει κάποιο παιδί στο ειδικό μάθημα παρ' όλο που είναι τμήμα ελεύθερης πρόσβασης, τότε μπορεί να χάσει την εισαγωγή του στο τμήμα ελεύθερης πρόσβασης;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι. Γιατί ακριβώς το ίδιο γίνεται σήμερα, ξέρετε. Γιατί το ειδικό μάθημα είναι μια προϋπόθεση για να μπεις. Μπορεί να έχεις από τα άλλα μαθήματα υψηλό βαθμό να πάει στην Αγγλική Φιλολογία και να μην τα πας καλά στα αγγλικά. Είναι όρος για να κάνεις Αγγλική Φιλολογία, λέω τώρα ένα παράδειγμα.
Νομίζω ότι αυτά είναι θέματα που θα τα συζητήσουμε και με τους πανεπιστημιακούς, αλλά κατ' αρχήν αυτή είναι η θέση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ μια αρχική διευκρίνιση για την εισαγωγή της Κοινωνιολογίας, στο 1ο Πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών και την αντικατάσταση των Λατινικών. Το σκεπτικό έτσι όπως μας το αναλύσατε είναι ότι υπάρχει ένα εξαιρετικά στενό ύλης και μια στρέβλωση στις βαθμολογίες.
Με το ίδιο σκεπτικό αν το αντιστρέψουμε, Κοινωνιολογία θα είναι απαραίτητη μόνο στους υποψήφιους που θα ήθελαν ενδεχομένως να εισαχθούν σε Τμήματα Πολιτικών Επιστημών, Κοινωνιολογίας και τα λοιπά, δεν είναι καμία μομφή προς τον παλιό μου δάσκαλο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών τον κ. Κουζέλη που είναι και Καθηγητής Κοινωνιολογίας. Αλλά με αυτό το σκεπτικό γιατί ένας υποψήφιος που θα ήθελε να πάει σε ένα Τμήμα Φιλολογίας να είναι αναγκασμένος να κάνει 6 ώρες εβδομαδιαίως Κοινωνιολογία;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πρώτον, δεν υπάρχει μια μονοσήμαντη σχέση με το πόσο χρήσιμα είναι τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα σε αυτό που θα κάνεις. Γιατί και τώρα όπως καταλαβαίνετε πάρα πολλοί παίρνουν μαθήματα, τα οποία συμβάλλουν και σε αυτή την κατεύθυνση αλλά και στη γενικότερη παιδεία.
Δεύτερον, υπάρχουν πάρα πολλά Τμήματα στα οποία μπορείς να πας από διαφορετικές Κατευθύνσεις. Στα Τμήματα αυτά το μάθημα της Κοινωνιολογίας προφανώς έχει και τη χρησιμότητα που λέτε.
Το τρίτο, όπως ξέρετε τα Λατινικά πολύ στενά η μόνη χρησιμότητα είναι για τα Τμήματα Φιλολογίας.
Το τέταρτο είναι ότι το μάθημα της Κοινωνιολογίας ενέχει μέσα του πάρα πολλά στοιχεία που ενδιαφέρουν τα νέα παιδιά. Δεν μπορεί το σχολείο να μην συζητάει πράγματα που ενδιαφέρουν άμεσα τα παιδιά. Γι' αυτό και λέμε στην οικονομία θα πρέπει να ενισχύσουμε πάρα πολύ την κοινωνική διάσταση. Γιατί υπάρχει μια τάση κατά εμάς δυστυχώς που θεωρεί την οικονομία σαν ένα πολύ τεχνικό ζήτημα.
Ξέρετε ότι υπάρχει μια τάση διεθνώς και στη χώρα μας που είναι απολύτως μαθηματικοποιημένη, υπάρχει μια απίστευτη συζήτηση και ως προς την επιστημολογική επάρκεια αλλά και την επιστημονική επάρκεια μιας τέτοιας προσέγγισης και εμείς θέλουμε όσο είναι δυνατό τα παιδιά να έχουν μαθήματα που αντιμετωπίζουν θέματα που τα συζητάνε και τα ζουν κάθε μέρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για το θέμα της αποστήθισης.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ένα από τα πράγματα που είναι η μεγάλη τώρα πρόκληση και εδώ οι Καθηγητές θα παίξουν όπως καταλαβαίνετε πολύ σημαντικό ρόλο, αλλά και όλο το σύστημα θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο, είναι έτσι όπως το σχεδιάζουμε εμείς θέλουμε να υπονομεύσουμε την αποστήθιση. Θέλουμε να καταργήσουμε την αποστήθιση, θεωρούμε ότι η αποστήθιση είναι ό,τι πιο αντιπαιδαγωγικό υπάρχει.
Γι' αυτό και λέμε θα αυξήσουμε μεν την ύλη, αλλά η αύξηση της ύλης θα είναι μόνο… Ξέρετε έχουμε πάρα πολλές φορές κάποιες σελίδες που βγαίνουν, μπαίνουν και τα λοιπά. Θα ορθολογικοποιήσουμε τα ήδη υπάρχοντα εγχειρίδια. Και ο λόγος που έχουμε ένα μεγάλο αριθμό ωρών, είναι για να μπορέσουν ακριβώς στην τάξη να βγουν από την κουλτούρα της αποστήθισης και να εμπλακούν σε συζητήσεις, σε επαναλήψεις, σε ασκήσεις, σε συζητήσεις ενδεχομένως που να μην έχουν σχέση και με το μάθημα αυτό καθαυτό.
Γιατί μια μέρα μπορεί να γίνει κάτι και κοινωνικά ή οτιδήποτε άλλο και να θέλει ο καθηγητής ή η καθηγήτρια να ανοίξει μια παρένθεση για να συζητήσουν με τα παιδιά αυτά τα θέματα. Αυτά είναι που ζωντανεύουν το σχολείο. Δεν ζωντανεύει το σχολείο η επιμονή στην αποστήθιση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γεια σας κ. Υπουργέ. Θα ήθελα αν ήταν εύκολο κατ' αρχήν να κάνω τρία ερωτήματα διευκρινιστικά είναι κ. Υπουργέ. Το πρώτο είναι ποια είναι η ομάδα που έκανε αυτή την πρόταση. Το δεύτερο είναι, όπως ρώτησε ο κ. Τριανταφύλλου, ασφαλισμένοι την Κοινωνιολογία θα τη διδάσκουν φιλόλογοι, ή ποια ειδικότητα θα τη διδάσκει.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν νομίζω να έκανε αυτή την ερώτηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια συνέχεια της ερώτησης του κ. Τριανταφύλλου θα ήθελα να ρωτήσω.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι, εντάξει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τους υπάρχοντες φιλόλογους το προσωπικό του Λυκείου τι θα τους κάνουμε; Είναι ένα θέμα το οποίο πάντα έχει στο πίσω μέρος κάθε Υπουργός όταν φτιάχνει ένα σύστημα είτε στο Γυμνάσιο, είτε στο Λύκειο, είναι η διαχείριση του προσωπικού. Δεν συμφωνώ με αυτή την λογική, δεν είμαι όμως Υπουργός και δεν είμαι και εκπαιδευτικός.
Παρά ταύτα αν θα προσληφθούν οι κοινωνιολόγοι για να διδάσκουν ή ποιος θα διδάσκει την Κοινωνιολογία και αν βγουν πλεονάζοντες φιλόλογοι, τι θα γίνει με αυτούς τους φιλόλογους.
Το τρίτο που είναι διευκρινιστικό είναι το εξής: στην Γ Λυκείου τα παιδιά που θα δίνουν εξετάσεις, που θα επιλέξουν για να πάνε σε ένα τμήμα με εξετάσεις, από ό,τι κατάλαβα θα κάνουν μηχανογραφικό. Σε αυτό το μηχανογραφικό θα έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν ό,τι θέλουν, δηλαδή ό,τι θέλουν τουλάχιστον όχι 10 μπορούν να δηλώσουν 100 Σχολές.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εννοείτε τον Ιούλιο μετά τις εξετάσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι. Δίνω πανελλαδικές εξετάσεις και θέλω να πάω Ιατρική και πάω στο 15 δεν είναι και τόσο καλός βαθμός γι' αυτό, αλλά μπορώ να περάσω σε ένα Τμήμα Φυσικοθεραπείας κάπου στην επαρχία. Στην περίπτωση αυτή τα παιδιά αυτά θα τρώνε τις θέσεις των παιδιών που δήλωσαν χωρίς εξετάσεις με το μηχανογραφικό στις 10 πρώτες επιλογές να κάνουν μηχανογραφικό, χωρίς εξετάσεις;
Δηλαδή αν έχουμε στο Τμήμα Φυσικοθεραπείας Ορεστιάδας ή Νοσηλευτικής Ορεστιάδας 150 θέσεις, αν βρεθούν 150 άνθρωποι οι οποίοι θέλουν τελικά μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων της Γ Λυκείου να μπουν, τα παιδιά που θα δηλώσουν το ίδιο Τμήμα τον Φεβρουάριο θα μείνουν εκτός; Δεν το κατάλαβα, μπορεί να είναι ανόητη η ερώτηση, αλλά δεν το κατάλαβα. Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κοιτάξτε, μπορεί να κάνουμε πολλά κακά στο Υπουργείο, αλλά έχουμε μια στοιχειώδης ευφυΐα να μπορέσουμε να κάνουμε συστήματα τα οποία λειτουργούν. Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι, όπως καταλαβαίνετε. Δηλαδή να το ξαναπούμε γιατί έχετε δίκιο μπορεί κάποιοι να μπερδευτούν.
Είναι απολύτως σαφές, το ξαναλέω: τον Ιούνιο της Β Λυκείου συμπληρώνουμε όλοι ένα μηχανογραφικό, με 10 επιλογές. Σε λίγες μέρες μέσα ξέρει το κάθε παιδί που το έχει συμπληρώσει, αν έχει τη δυνατότητα να πάει σε τουλάχιστον ένα Τμήμα με ελεύθερη πρόσβαση, ή αν όλα τα Τμήματα που έχει βάλει, πρέπει να πάει με εισαγωγικές. Καθαρά λογικά, τουλάχιστον ένα. Το «τουλάχιστον ένα» μπορεί να είναι και τα δέκα ελεύθερης πρόσβασης.
Εμείς τώρα λέμε για να μην αγχώνεσαι με τα ιδιαίτερα, τα φροντιστήρια όλο αυτό το άγχος που υπάρχει μετά το τέλος της Β Λυκείου, να έχεις μια ένδειξη για το που θέλεις να πας. Δεν του λέμε όμως τον Ιούνιο «οριστικοποίησε που ακριβώς θέλεις να πας», το αφήνουμε έως τον Φεβρουάριο, ωριμάζουν τα πράγματα και τα λοιπά.
Και ερχόμαστε στον Φεβρουάριο και στο μηχανογραφικό του συγκεκριμένου παιδιού, έχουν βγει ένα, δυο, τρία τμήματα ελεύθερης πρόσβασης. Του λέμε λοιπόν το Φεβρουάριο, «τώρα πρέπει να επιλέξεις πού θέλεις να πας, ή θα επιλέξεις να πας σ’ ένα από αυτά που είναι ελεύθερης πρόσβασης ή θα δώσεις πανελλήνιες».
Αν επιλέξει να πάει στο ελεύθερης πρόσβασης, θα πάει μόνο με το απολυτήριό του. Τελεία και παύλα. Εάν τυχόν δεν επιλέξει, θα πάει με τη διαδικασία του πανελληνίων. Εσείς ρωτάτε τώρα αν τα παιδιά που θα δώσουν πανελλήνιες βάλουν στο μηχανογραφικό τους και εκείνα τα Τμήματα τα οποία ήταν ελεύθερης πρόσβασης.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα ενός τμήματος ελεύθερης πρόσβασης που έχει να πάρει 100 παιδιά. Αν μεν το Φεβρουάριο δηλώσουν 100, αυτό δεν εμφανίζεται στο μηχανογραφικό του Ιουνίου. Όπως καταλαβαίνετε, το μοντέλο είναι τέτοιο, που το Φεβρουάριο, έχει σημασία αυτό, κανένα τμήμα ελεύθερης πρόσβασης δε μετατρέπεται σε τμήμα με πανελλήνιες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Τοποθέτηση εκτός μικροφώνου).
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θέσατε όμως και δύο άλλα ερωτήματα: Κοιτάξτε, οι φιλόλογοι από αυτό το σύστημα με τους υπολογισμούς που κάνουμε βγαίνουν κερδισμένοι. Την Κοινωνιολογία θα τη διδάσκουν Κοινωνιολόγοι με δεύτερη επιλογή ενδεχομένως και άλλες ειδικότητες κτλ. Όλοι βγαίνουν κερδισμένοι, θέλω να είναι σαφές.
Υπάρχει, για να μη νομίζετε ότι το κρύβουμε, μια ελάχιστη πτώση στους Μαθηματικούς, το οποίο όμως θα θεραπευθεί λόγω των αλλαγών που θα γίνουν στην Α’ και Β’ Λυκείου, αλλά άπαντες βγαίνουν κερδισμένοι, οι Οικονομολόγοι θα κάνουν τα οικονομικά κτλ., οι Πληροφορικάριοι βγαίνουν πάρα πολύ κερδισμένοι. Όλοι τους, μπορώ να σας πω νούμερα. Έχουν εξάωρο. Βιολόγοι, Χημικοί, όλοι.
Και να σας πω κάτι: Το υπαινιχθήκατε και να το πω κι εγώ. Θεωρώ ότι η πολιτεία πρέπει να πάρει πολύ σοβαρά υπ' όψιν της το εργασιακό, το πώς υπάρχουν κτλ. Αλλά καταλαβαίνετε ότι αυτό δε μπορεί να είναι το αποκλειστικό κριτήριο του σχεδιασμού μιας παιδαγωγικής πρότασης. Γι’ αυτό σας λέω ότι πρέπει να το δούμε στο σύνολο Α’ και Β’ Λυκείου και εκεί θα θεραπευθεί οτιδήποτε υπάρχει, που σας λέω υπάρχει αυτή η πάρα πολύ μικρή μείωση στους Μαθηματικούς.
Υπάρχει τώρα και κάτι άλλο που μου διέφυγε να σας το πω: Οι ώρες συνολικά είναι 29. Άρα βλέπετε πάμε και σε μια επί της ουσίας μείωση γιατί δε θεωρούμε ότι οι πολλές ώρες, η τεράστια ύλη κτλ. είναι στοιχείο ακαδημαϊκότητας. Έτσι όπως το έχουμε σχεδιάσει, θα υπάρχει και μια ώρα την εβδομάδα όπου ο κάθε Καθηγητής και Καθηγήτρια, θα μπορεί να δέχεται τους φοιτητές για τις όποιες απορίες και βοήθεια χρειάζεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκτός ωραρίου;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όχι, εντός. Συν 3. Αλλά δεν είναι πρόσθετο ωράριο στους εκπαιδευτικούς. Να είμαστε απολύτως σαφείς. Αντί δηλαδή να κάνουν δεύτερη, τρίτη επιλογή, να τρέχουν αλλού κτλ., εμείς θεωρούμε και το έχουμε μελετήσει, να είναι στο σχολείο, να ξέρουν τα παιδιά ότι θα μπορούν να πάνε να τους συμβουλευθούν, να τους κάνουν ερωτήσεις από αυτά που τους διδάσκουν κτλ.
Τώρα η ομάδα που ρωτήσατε, υπάρχει μια ομάδα που πήρε υπ' όψιν της όλα αυτά που σας είπα στην αρχή και καταλαβαίνετε ότι το δουλέψαμε, το ξαναδουλέψαμε κτλ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου).
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όπως καταλαβαίνετε, η έννοια της ομάδας είναι κάτι πολύ ενδιαφέρον και πολύ θετικό. Εδώ αλληλοσυμπληρώθηκαν οι ειδικότητες, ήμαστε και σε συνεχή επικοινωνία με τις Υπηρεσίες ως προς τα τεχνικά όλου του συστήματος και πραγματικά συνέβαλλαν όλοι όσοι βλέπετε εδώ πάνω, ο κ. Μπόγρης, ο κ. Βεντούρας, ο κ. Πρινιάς, ο κ. Γεωργόπουλος, η κα Μαρούγκα, ο κ. Δάσιος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου).
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν ξέρω τί μαθαίνετε, εμάς είναι άλλη η πρακτική μας οπότε αυτό ελπίζω να το τσεκάρετε διπλά πριν το δημοσιεύσετε.
κ. ΔΡΟΣΟΣ: Θέλω να κάνω δυο ερωτήσεις: Στην προηγούμενή μας συνάντηση είχα ρωτήσει κάτι έμμεσα, σας το ρωτώ ευθέως: Για ποιο λόγο αυτή η αλλαγή να μην αφορά τους μαθητές που θα πάνε φέτος Α’ Λυκείου και όχι Β’; Όποτε γίνεται μια τέτοια αλλαγή, αυτό αφορά αυτούς που πηγαίνουν εκείνη τη χρονιά Α’ Λυκείου και όχι Β’.
Και το δεύτερο, μπορεί να είναι λίγο πρόωρο: Τί κοινοβουλευτική διαδικασία θ’ ακολουθηθεί για όλο αυτό; Δηλαδή μέσα στο Σεπτέμβριο στα θερινά; Από Οκτώβριο; Με διαδικασία επείγοντος ή κανονικά;
Και μια διευκρίνιση: Αυτός που θα δώσει πανελλήνιες, δε θα πάει στα ΤΕΠ, θα δώσει πανελλήνιες και δεν πετύχει, του χρόνου ξαναδίνει; Μπορεί, έχει τη δυνατότητα;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Για το πρώτο που είπατε: Εμείς θεωρούμε ότι έχει έρθει σε τέτοιο αδιέξοδο η κατάσταση στη Γ’ Λυκείου στις οικογένειες με τις πανελλήνιες, στα παιδιά κτλ. που θέλουμε να προλάβουμε το περισσότερο κακό. Θεωρούμε λοιπόν ότι αυτό το σύστημα είναι εξαιρετικά καλά μελετημένο, έχει συζητηθεί πάρα πολύ τη χρονιά που πέρασε και δημιουργεί ένα πρώτο, πάρα πολύ θετικό βήμα με μια προοπτική.
Αυτό που επίσης λέμε, είναι ότι είναι ένα δυναμικό σύστημα. Αλίμονο αν είναι ένα τέλειο σύστημα. Δεν υπάρχουν τέτοια. Γι’ αυτό λέμε, ριζοσπαστικές λύσεις με πολύ προσεκτικά βήματα. Άρα δε θεωρούμε ότι έπρεπε να καθυστερήσουμε τη στιγμή που υπάρχει αυτή η δυνατότητα και το υπάρχον σύστημα έχει τέλος πάντων αυτά τα παραλυτικά προβλήματα τα οποία αναφέρατε.
Ως προς την κοινοβουλευτική διαδικασία, αυτό που θέλουμε είναι, θέτουμε αυτό προς συζήτηση και στο μεταξύ θ’ ακούσουμε διάφορες γνώμες δημόσια, ή εδώ στο Υπουργείο που θα κάνουμε κάποιες διαβουλεύσεις πάρα πολύ γρήγορα ώστε στην Ολομέλεια να κατατεθεί το σχέδιο νόμου και να ψηφιστεί στην Ολομέλεια.
κ. ΔΡΟΣΟΣ: Πριν το Μάιο του 2019.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εμείς θέλουμε να το ψηφίσουμε μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου αλλά καταλαβαίνετε ότι οι ρυθμίσεις αυτές ως αρχιτεκτονική θα παραμείνουν ως έχουν. Και η πρώτη «εφαρμογή» τους θα είναι από τον Ιούνιο του 2019 και μετά που τα παιδιά θα συμπληρώνουν το μηχανογραφικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου)
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πρέπει να δηλώσουν αφού ολοκληρώσουν τη Β’ Λυκείου, τον Ιούνιο του 2019. Γι’ αυτό και κάνουμε μια τεράστια έκκληση: Μη μπουν κι οι οικογένειες και τα παιδιά σε αυτό το άγχος που είναι τώρα. Όχι να μην μπούνε, να δούνε, να το μελετήσουν αυτό και να δούνε πραγματικά να πειστούν ότι είναι ένα σύστημα που αποδεσμεύει πια τα παιδιά από τα ιδιαίτερα, αποδεσμεύει από τα φροντιστήρια, αποδεσμεύει από ένα τεράστιο άγχος.
Και μια που συζητάμε για τα φροντιστήρια θέλω να είναι σαφές, απολύτως σαφές ότι για τα όποια αδιέξοδα αρνητικά, παθογένειες κλπ, ευθύνη δεν έχουν τα φροντιστήρια. Είναι μια γενικότερη νοοτροπία δυστυχώς που έχει η ελληνική κοινωνία και θέλουμε αυτό σιγά – σιγά να αλλάζει χωρίς να αρχίσουμε να λέμε φταίει ο ένας, φταίει ο άλλος κλπ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ερώτηση εκτός μικροφώνου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν θα αλλάξει τίποτα γι’ αυτούς. Θα συνεχίσει να ισχύει το υπάρχον σύστημα, γιατί αυτά τα παιδιά πήγανε σε ένα σχολείο που δεν τα προετοίμαζε γι’ αυτό το σύστημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ερώτηση εκτός μικροφώνου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχήν είναι ό,τι ισχύει και σήμερα. Δηλαδή τα παιδιά που θα είναι στα τμήματα ελεύθερης επιλογής θα πάνε εκεί, τα παιδιά κλπ. Αλλά εσείς με ρωτάτε τι θα γίνει το 2021 – 2022.
Εγώ λέω να κάνουμε το πρώτο στέρεο βήμα. Κατ’ αρχήν λέμε ότι δεν θα αλλάξει τίποτα από το υπάρχον. Αλλά επίσης, όπως γνωρίζουμε τα επόμενα δυο χρόνια θα αλλάξουν και πολλά πράγματα. Π.χ. τώρα έχουμε 10% το απολυτήριο και 90%. Αυτός ο στόχος είναι ακριβώς όπως το λέτε. Δηλαδή να αυξάνει το ποσοστό του απολυτηρίου και να μειώνεται το ποσοστό των πανελληνίων.
Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, θα εξαρτηθεί πάρα πολύ από το πώς θα λειτουργήσει στην πραγματικότητα, στην καθημερινότητα, ο τρόπος με τον οποίο θα μπαίνουν τα θέματα, θα βαθμολογούνται. Άρα είναι και ένα σύστημα το οποίο θα είναι υπό συνεχή επιτήρηση και αξιολόγηση ως προς την αποτελεσματικότητα και λειτουργικότητά του.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω κ. Υπουργέ, μήπως έστω και πρόχειρα, έχετε κάνει κάποια εκτίμηση πόσα τμήματα πανεπιστημίων ΤΕΙ θα μπορούσε να είναι τμήματα ελεύθερης πρόσβασης;
Και επίσης, εάν υποθέσουμε ότι κάθε χρονιά έχουμε περίπου 100, 104,106.000 υποψήφιους, πόσοι από αυτούς θα μπορούν να μπούνε ελεύθερα στα πανεπιστήμια;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Έχουμε κάνει όντως υπολογισμούς. Δεν θέλω όμως να πω αριθμούς. Δεν θέλω να πω αριθμούς γιατί εξαρτάται πάρα πολύ ο τελικός αριθμός από διάφορους παράγοντες. Κυρίως από παράγοντες που θα έχουν σχέση με το πώς η ελληνική κοινωνία θα κατανοήσει και θα αγκαλιάσει τη νέα αρχιτεκτονική των πανεπιστημίων.
Εμείς ο λόγος που λέμε 10 επιλογές είναι επειδή αυτός ο αριθμός των επιλογών αυξάνει πάρα πολύ τα τμήματα ελεύθερης πρόσβασης. Άρα δεν θα ήθελα να σας πω ένα αριθμό και δεν είναι σωστό να πούμε αριθμό, γιατί θα εξαρτηθεί από πάρα πολλές παραμέτρους. Πάντως να ξέρετε ότι θα είναι μεγάλος ο αριθμός και των παιδιών και ποσοστιαία των τμημάτων.
Το καταλαβαίνετε ότι δεν θα είναι τα ίδια τμήματα κάθε χρόνο. Τα τμήματα ελεύθερης πρόσβασης δεν θα είναι τα ίδια τμήματα. Θα αλλάζουν. Το άλλο είναι το εξής: η λειτουργία των διετών προγραμμάτων σπουδών στα πανεπιστήμια στα οποία θα έχουν προνομιακή πρόσβαση τα παιδιά από τα ΕΠΑΛ, θα αυξήσει πάρα πολύ και την εγγραφή στα ΕΠΑΛ.
Και άρα θα υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος αριθμός παιδιών που τελικά θα επιλέξουν να πάνε στα διετή και όχι αναγκαστικά στα πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και λέμε ότι οι δικές μας ρυθμίσεις έχουν τη μέγιστη ευελιξία, αλλά είναι δομημένη αυτή η ευελιξία σε ένα πλαίσιο πάρα πολύ καλά ορισμένο. Άρα ανάλογα με το τι βλέπουμε κάθε χρονιά, θα κάνουμε και τις αντίστοιχες αλλαγές και προσαρμογές, αλλά αυτό δεν μας απομακρύνει από τη βασική αρχιτεκτονική, από τη βασική δομή των προτάσεων και ρυθμίσεών μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια ερώτηση και ένα σχόλιο. Ερώτηση εκτός μικροφώνου.
Μπορούμε να αντιληφθούμε τη φιλοσοφία των αλλαγών, ωστόσο μήπως είναι τελικά το σύστημα εισαγωγής …. Δηλαδή τη μια χρονιά ένα τμήμα το οποίο δεν έχει τόση ζήτηση ….. την επόμενη χρονιά έχει πάρα πολύ μεγάλη ζήτηση και η πρόσβαση θα γίνεται μέσω των πανελλαδικών. Μπορεί κάποιος να ….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν αλλάζουν οι βάσεις κάθε χρόνο σε κάποια τμήματα; Έχει προσφύγει κανείς στο ΣτΕ επειδή άλλαξαν οι βάσεις;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ρωτάω επειδή δεν είμαστε νομικοί. Γι’ αυτό να μας πείτε ακριβώς για να μην ανησυχήσουν, δηλαδή ότι είναι εξασφαλισμένοι περισσότερο.
Και από τον Υπουργό θα ήθελα και ένα σχόλιο αναφορικά με τις δηλώσεις Μητσοτάκη ότι όταν και εάν βγει η Ν.Δ. στην κυβέρνηση θα πάρει πίσω όλες τις ρυθμίσεις που έχει κάνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στην παιδεία.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ας αρχίσουμε με το πρώτο για να πάμε στο δεύτερο. Όπως καταλαβαίνετε, το έχουμε συζητήσει με τους νομικούς μας, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Όπως ξέρετε σήμερα κάθε τμήμα έχει παιδιά με διαφορετικές βάσεις. Είναι τα παιδιά που μπαίνουν από τα ΕΠΑΛ με ένα ποσοστό. Υπάρχουν οι υπεράριθμοι που μπαίνουν λόγω φυσικών καταστροφών κλπ. Εν πάση περιπτώσει δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Καλώς το θέσατε.
Οι προτάσεις του κ. Μητσοτάκη. Θα μπορούσα να απαντήσω σε πολλά επίπεδα. Ρωτάω εσάς που πραγματικά καθημερινά παρακολουθείτε όλα αυτά τα θέματα. Είναι σοβαρό για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης η εκπαιδευτική του πολιτική να είναι θα καταργήσω όλα τα υπόλοιπα; Συνιστά σοβαρή πολιτική θέση; Δεν το καταλαβαίνω αυτό.
Είναι θα καταργήσω τα προηγούμενα, θα έχω αξιοκρατία και θα έχω αξιολόγηση. Εντάξει. Εγώ λέω μην τα πάρουμε πολύ σοβαρά. Δηλαδή τι εννοεί; Θα καταργήσει τη δίχρονη υποχρεωτική σχολική εκπαίδευση. Θα καταργήσει την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Θα καταργήσει τη νέα αρχιτεκτονική του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, του Πανεπιστημίου του Ιονίου, της Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Αθηνών κλπ, ώστε γι’ αυτό και στη Βουλή παρακαλώ τους συναδέλφους να μου πούνε ποια είναι η άποψή τους.
Και δυστυχώς ακόμη και σήμερα δεν έχουμε μια άποψη με την οποία μπορούμε να διαφωνήσουμε ή να συμφωνήσουμε. Έχουμε μια άποψη που απλώς δεν την παίρνουμε στα σοβαρά, διότι καταργώ τα πάντα πριν, δεν είναι μια σοβαρή άποψη, θα μου επιτρέψετε.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Αν μπορώ για το άλλο θέμα το υπενθυμίσω ότι σε παλαιότερα χρόνια αριθμός της τάξης του 50% στα ΤΕΙ, τα σημερινά ΕΠΑΛ μπαίνανε χωρίς εξετάσεις και αυτό δεν είχε προσκρούσει ποτέ σε καμία νομοθεσία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα να κάνω δυο ερωτήσεις. Το πρώτο είναι ότι στο νέο σύστημα, στο ζήτημα των ενδοσχολικών εξετάσεων, μπαίνουμε σε μια λογική διενέργειας, όπως ακριβώς με τις πανελλήνιες. Θα δημιουργούνται ομάδες, θα υπάρχουν συγκεκριμένα θέματα για συγκεκριμένες ομάδες σχολείων και μαθητών.
Αυτό σημαίνει, επειδή οι πανελλήνιες έχουν κάποιο κόστος, αυξάνεται ο λογαριασμός για το Υπουργείο Παιδείας σε όλη αυτή τη διαδικασία των ενδοσχολικών; Και μια δεύτερη διευκρινιστική όσον αφορά τα τμήματα ελεύθερης πρόσβασης. Λέτε ότι θα ορίζονται τμήματα ελεύθερης πρόσβασης αν η ζήτηση αφορά την προσφορά. Αυτή η προσφορά δηλαδή ο αριθμός εισακτέων αυτών των Τμημάτων θα δίνεται νωρίτερα ή θα διαμορφώνεται ανάλογα με τη ζήτηση που υπάρχει; Και αν μετά θα υπάρχει κάποιος φιξ αριθμός;
Δηλαδή αν υπάρχουν 150 άτομα που έχουν δηλώσει ένα Τμήμα και από εκεί τον Φλεβάρη αυτά τα 150 άτομα θα δίνεται αυτός ο αριθμός, ώστε μετά να γνωρίζουν αυτοί που θα δίνουν πανελλήνιες ότι υπάρχει ένα υπόλοιπο 30-40 θέσεων που μπορεί να διεκδικήσουν τον Φεβρουάριο θα οριστεί αν τελικά θα πάνε άτομα σε αυτά χωρίς εξετάσεις και στη συνέχεια θα δούμε αν έχετε υπόλοιπο. Δηλαδή πότε θα δίνεται αυτός ο αριθμός εισακτέων στα συγκεκριμένα Τμήματα. Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το πρώτο. Το κόστος ειδικά σε αυτό που ρωτήσατε, είναι μηδαμινό. Υπάρχει κόστος στο σύνολο των ρυθμίσεων που θέλουμε να κάνουμε και με τα νέα βιβλία όπως καταλαβαίνετε, τις επιμορφώσεις και τα λοιπά αλλά δεν ρωτήσατε αυτό. Διότι εμείς τι λέμε; Αντί η κα Οικονομίδου να βάλει τα θέματα στο δικό της σχολείο, θα πάει το πρωί της εξέτασης σε ένα σχολείο και μαζί με άλλους συναδέλφους θα βάλουν τα θέματα γι' αυτή την ομάδα σχολείων.
Οι συνάδελφοι που θα επιτηρούν και θα είναι από τα διπλανά, θα επιτηρούσαν έτσι κι αλλιώς το δικό τους σχολείο. Οι συνάδελφοι που θα διορθώνουν τις κόλλες, έτσι κι αλλιώς θα διόρθωναν τις κόλλες των δικών τους μαθητών, τώρα θα διορθώσουν τις κόλλες των διπλανών μαθητών.
Άρα το κόστος όπως καταλαβαίνετε δεν παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό. Οτιδήποτε υπάρχει -και θα υπάρχει ένα μικρό- είναι αντιμετωπίσιμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συγνώμη, θέλετε τελικά όμως να μας πείτε το κόστος όλων αυτών των αλλαγών; Γιατί από ό,τι φαντάζομαι μιλάμε για προγράμματα σπουδών σε αρκετά μαθήματα. Στην επιμόρφωση;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Τι θέλετε να σας πω το πόσα εκατομμύρια είναι αυτό; Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι το οικονομικό κόστος όλων αυτών των ρυθμίσεων έχει εξασφαλιστεί και με κρατικά κονδύλια και κονδύλια ΕΣΠΑ. Τελεία και παύλα.
Ως προς τον αριθμό των εισακτέων που είπατε, όπως γνωρίζετε η πολιτεία κατά το Μάρτιο ανακοινώνει τον αριθμό των εισακτέων ανά Τμήμα. Φέτος θα το κάνουμε νωρίτερα ώστε τα παιδιά τον Ιούνιο του ’19 να γνωρίζουν από το ’20 πόσα παιδιά θα πηγαίνουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα γίνει νωρίτερα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι θα γίνει νωρίτερα, αλλά να σας πω κάτι; Όταν τα μηχανογραφικά τα συμπληρώνουν γύρω στις 100.000 συν – πλην, δεν παίζει ρόλο αυτό. Δεν μπορείς να το υπολογίσεις με το αν κάποιο Τμήμα παίρνει 100 ή 120. Γι' αυτό και λέμε ότι έτσι όπως έχουμε σχεδιάσει το σύστημα, θα αναγκάσουμε τον κόσμο να σκεφτεί που θέλει να πάει και χωρίς προτεραιότητα, όπως καταλαβαίνετε. Δεν είναι ότι αν πας στο 1ο έχεις καεί. Αυτό θα είναι γι' αυτούς που δίνουν πανελλήνιες στο μηχανογραφικό μετά τις πανελλήνιες τον Ιούλιο. Άρα θέλω να σας πω τον Ιούνιο στο τέλος της Β Λυκείου είναι μια πρώτη προσπάθεια τα παιδιά με τους γονείς τους, με τους εκπαιδευτικούς να αρχίσουν να προσανατολίζονται προς τα πού θέλουν να κινηθούν.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Απλώς να προσθέσω ότι προφανώς εφόσον μετά την πρώτη δήλωση πολύ σύντομα τα παιδιά ξέρουν αν έχουν μειωμένης ζήτησης άρα ελεύθερης πρόσβασης στις δηλώσεις τους, είναι προφανές ότι αυτό δεν μπορεί και από τη δική μας την πλευρά να προσδιοριστεί χωρίς να ξέρουμε τον αριθμό εισακτέων έγκαιρα. Άρα είναι προφανές.
Αν μου επιτρέπετε να προσθέσω και για το θέμα των ομάδων που λέτε, ότι η ιδέα των ομάδων όπως είπε και ο Υπουργός προηγουμένως, είναι κομμάτι των νέων δομών, είναι η βάση στην πυραμίδα των νέων δομών και θα είναι άλλη μια δουλειά ενώ θα τους δημιουργείται μια κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ των σχολείων ήδη από φέτος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ρωτήσω κάτι που έχουμε μια διαφωνία. Τα Νέα Ελληνικά θα είναι ένα από τα μαθήματα που θα εξετάζονται ενδοσχολικά στην Γ Λυκείου μαζί με τα άλλα τρία.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Για να πάρει κανείς απολυτήριο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπερδευτήκαμε γιατί το κοιτάμε στα μαθήματα γενικής παιδείας, που σημαίνει ότι θα παίρνουν και προφορικό.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Δείτε τον τελευταίο πίνακα, το γράφει.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα υπάρχει ένας πολλαπλός τρόπος εξέτασης όλων των μαθημάτων, αυτό θα είναι το 60% και 40% όπως λέμε και στο κείμενο θα είναι οι απολυτήριες …
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ωραία. Εγώ τώρα θέλω να ρωτήσω γιατί να μπουν στη διαδικασία τα παιδιά να δώσουν τα ίδια μαθήματα, δυο φορές: μία για τις ενδοσχολικές και μία για τις πανελλαδικές. Επίσης είχατε αναφέρει παλαιότερα ότι η Α και η Β Λυκείου δεν θα έχει τόσο εξεταστικό φόρτο. Δεν έχουμε πει κάτι γι' αυτό. Θα μειωθούν τα μαθήματα που δίνουν τα παιδιά; Γιατί δίνουν σε 12 και 14.
Επίσης μιλήσατε για την κατάργηση της αποστήθισης. Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο, πρέπει να αλλάξει και η διαδικασία εξέτασης παραδείγματος χάριν στην Ιστορία που τα παιδιά καλούνται να γράψουν ακόμη και το κόμμα (,) για να πάρουν το 20, δεν θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος παραδείγματος χάριν με multiple choice. Έχετε σκεφτεί κάτι τέτοιο; Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κοιτάξτε, να αρχίσουμε από το τέλος. Η αποστήθιση δεν πρόκειται να καταργηθεί από τη μία μέρα στην άλλη, όπως καταλαβαίνετε. Δυστυχώς είναι ένα πράγμα που έχει εμποτίσει την παιδαγωγική και εκπαιδευτική διαδικασία, είναι ένα πράγμα με το οποίο όπως σας είπα είμαστε σε τεράστια διαφωνία και προφανώς ο λόγος που το λέμε και το ξαναλέμε ότι δίνουμε πια μεγάλο ρόλο στους εκπαιδευτικούς, είναι ακριβώς γιατί θέλουμε οι εκπαιδευτικοί να παίξουν ένα ρόλο καινούργιο, που θα καθορίσει και την κουλτούρα της εκπαίδευσης μακριά από την αποστήθιση και τα λοιπά.
Αυτό πρέπει να γίνει και σε συζήτηση με τους γονείς και τα αντίστοιχα θέματα όπως λέτε και τις αντίστοιχες μεθόδους, τα αντίστοιχα βιβλία και πάει λέγοντας. Άρα είναι ένα πράγμα που νομίζουμε ότι εμείς με αυτές τις ρυθμίσεις δίνουμε τις προϋποθέσεις για να γίνει. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα.
Το δεύτερο, το θέμα που θίξατε με το γιατί δίνουν τα ίδια μαθήματα. Έτσι όπως είναι το νέο Λύκειο η νέα Γ Λυκείου αυτά πρέπει να δώσεις, δεν υπάρχουν άλλα που θα δώσεις για απολυτήριο. Αν ήταν εντελώς διαφορετικά αυτά που έπρεπε να δώσεις για απολυτήριο, καταλαβαίνετε ότι θα πέφταμε πάλι στην παθογένεια που έχουμε σήμερα. Άρα εμείς λέμε ότι είναι κι ένας καλός τρόπος πρώτον εμπέδωσης και δεύτερον και προετοιμασίας. Γιατί μιλάμε για ένα 3ο προπαρασκευαστικό έτος.
Αναφερθήκατε στον αριθμό μαθημάτων που δίνουν σήμερα στην Α και Β Λυκείου. Θα υπάρξει μια πολύ σοβαρή μείωση αυτών των μαθημάτων για φέτος για την Α Λυκείου και για τη Β Λυκείου, η Γ Λυκείου ήδη δίνει τέσσερα μαθήματα, αλλά ήδη από φέτος θα υπάρχει για την Α και Β Λυκείου και νομίζω ότι σε λίγες εβδομάδες ή μέχρι το τέλος του μήνα θα ανακοινωθεί και ο αριθμός των μαθημάτων. Πάντως τον Ιούνιο για να πάρουν τα παιδιά απολυτήριο Α και Β Λυκείου, δεν θα υπάρχει αυτός ο εξαντλητικός αριθμός.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επεκτείνεται επίσης η υποχρεωτικότητα και στην Α Λυκείου;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Τι εννοείτε; Της εκπαίδευσης;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα σας πω. Όπως γνωρίζετε, η άποψή μας πολιτικά, η άποψή μας ιδεολογικά αλλά και η άποψή μας εκπαιδευτικά, είναι η δυνατότητα που πρέπει να έχουν οι νέοι να μορφώνονται μέχρι τα 18 τους.
Αυτό έχει πολλά τεχνικά στοιχεία τα οποία τα μελετάμε. Εκείνο όμως που μπορούμε να πούμε είναι ότι από φέτος, καθιερώσαμε τη δίχρονη προσχολική υποχρεωτική εκπαίδευση η οποία ήδη λειτουργεί στους 187 από τους 325 Δήμους. Αυτό θεωρούμε ότι είναι μια τεράστια κατάκτηση. Να σας θυμίσω, 61 χρόνια πριν η ΔΟΕ είχε ζητήσει αυτό, αυτό σε τρία χρόνια θα ολοκληρωθεί για όλους τους Δήμους της Ελλάδας. Άρα όπως βλέπετε πάμε προς τη 14χρονη αλλά θα θέλαμε αυτή τη στιγμή να μην εμπλακούμε σε πράγματα τεχνικά.
Αν δεν το μελετήσουμε σοβαρά ξέρετε βεβαίως ότι έχουμε ένα εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό διαρροής από το Γυμνάσιο στο Λύκειο και βεβαίως ο στόχος είναι να είναι μηδενική αυτή η διαρροή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο αριθμός προτιμήσεων στα ΤΕΠ, ενδεχομένως θα καθορίσει και το αν κάποια θα συνεχίσουν να υπάρχουν ή όχι;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση. Δεν είμαι σε θέση να σας απαντήσω. Νομίζω πρέπει ν’ αφήσουμε το σύστημα να λειτουργήσει. Γι’ αυτό και σας είπα, πολλά θα εξαρτηθούν από το κατά πόσο η κοινωνία, οι γονείς, τα παιδιά, οι εκπαιδευτικοί, θα κατανοήσουν το χαρακτήρα της μεταρρύθμισης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αφήστε να δούμε πώς θα λειτουργήσει και θα το δούμε σε βάθος χρόνου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να επανέλθω λίγο στο θέμα του αριθμού των εισακτέων μέσα στο χρονοδιάγραμμα της υλοποίησης του συστήματος: Πότε περίπου θα ξέρουν οι Σχολές πόσους θα δέχονται;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό μπορούμε να το ξέρουμε το Μάρτιο όπως το λέμε, απλώς το Μάρτιο τώρα μπορούμε να το πούμε και για την επόμενη χρονιά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υποτίθεται ότι τελειώνω τη Β’ Λυκείου και τον Ιούνιο κάνω το μηχανογραφικό το πρώτο.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Και θέλω να ξέρω τα τμήματα αυτά πόσους παίρνουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακριβώς.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας είπα, τον προηγούμενο Μάρτιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ρωτήσω επίσης, θέλω να επανέλθω στο θέμα της αντικατάστασης των Λατινικών από την Κοινωνιολογία. Μας είπατε ποιο ήταν το σκεπτικό πίσω από αυτή την αντικατάσταση. Μας είπατε για μια γενικότερη χρησιμότητα του μαθήματος της Κοινωνιολογίας. Δε θεωρείτε ότι και τα Λατινικά έχουν μια γενικότερη χρήση ή τέλος πάντων αν ήταν το θέμα της αποστήθισης, μήπως θα έπρεπε ν’ αλλάξει το πρόγραμμα σπουδών των Λατινικών; Γιατί σίγουρα υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι τα Λατινικά είναι μια σημαντική προσθήκη στο πρόγραμμα σπουδών του Λυκείου.
Και μια που αναφέρω τα προγράμματα σπουδών αν θέλετε να μας πείτε πότε θα παρουσιαστούν τα καινούργια προγράμματα σπουδών στα υπόλοιπα μαθήματα που θ’ αλλάξουν. Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να σας πω για το πρώτο: Δε θέλω να υπάρχει η όποια διαμάχη, «τα κακά Λατινικά και η καλή Κοινωνιολογία». Καταλαβαίνετε όμως ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Ελπίζω να το καταλαβαίνετε. Δε μπορεί τα παιδιά όταν παίρνουν 18,5 να θεωρούν ότι πήγαν χάλια στα Λατινικά, έτσι δεν είναι; Τόσα χρόνια δεν έχει υπάρξει μια πρόοδος ως προς αυτό το ζήτημα.
Το δεύτερο είναι προς συζήτηση, το βάζουμε στη συζήτηση και αυτό, αλλά το να υπάρχει ένα μάθημα Κοινωνιολογίας, το ν’ αναβαθμιστεί στη Β’ Λυκείου η Φιλοσοφία, το να πάμε σε τέτοιου είδους ρυθμίσεις, θεωρούμε ότι αναβαθμίζουμε και τη γενική παιδεία και αυτά τα οποία δίνουν και μια μεγάλη δυνατότητα στα παιδιά, επιλογών στη συνέχεια.
Το μάθημα της Κοινωνιολογίας σου δίνει πάρα πολλές δυνατότητα να δεις και τί άλλο μπορείς να κάνεις. Το μάθημα των Λατινικών δε σου δίνει αυτή τη δυνατότητα, είναι κάπως μονοσήμαντο. Αλλά όπως σας είπα θα το συζητήσουμε, θ’ ακούσουμε και υπέρ και κατά και δε νομίζω να υπάρξει κανένα απολύτως πρόβλημα. Τα προγράμματα σπουδών, τα βιβλία κτλ., θ’ αρχίσουμε σιγά σιγά από το τέλος της χρονιάς να τα ανακοινώνουμε, από φέτος.
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Νομίζω ότι αρχίζει σιγά-σιγά να γίνεται στο διαδίκτυο λίγο viral αυτό. Λέτε ριζοσπαστικές λύσεις, αλλά διατηρείτε τα Θρησκευτικά. Και αναρωτιέμαι επειδή φαντάζομαι ότι υπάρχουν κάποια παιδιά τα οποία πιθανότατα να μη θέλουν να κάνουν τα Θρησκευτικά και να πάρουν απαλλαγή εάν αυτό το μάθημα θα μετρά στο απολυτήριο πώς θα το αντιμετωπίσετε, εάν γνωρίζετε πότε τα Θρησκευτικά μέτρησαν σε απολυτήριο για να περάσεις στο Πανεπιστήμιο και επίσης θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Τα θέματα στα ενδοσχολικά μαθήματα θα μπαίνουν από τους Καθηγητές του νομού, του Δήμου. Πώς θα διασφαλιστεί το αδιάβλητο σε αυτή την περίπτωση;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Με συγχωρείτε, ξέρετε πώς μπαίνουν σήμερα;
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Ναι.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πώς;
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Υπάρχει η ΚΕΕ. Το απολυτήριο θα μετρά;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όχι. Και; Δεν πρέπει να είναι τα μαθήματα σοβαρά ανεξάρτητα αν μετράει ή όχι;
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Βεβαίως.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Άρα τί μου λέτε;
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Εγώ δεν είπα ότι διαφωνώ στο να μετρά, αλλά πώς θα διασφαλιστεί;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα διασφαλιστεί με τον τρόπο που σας είπα, γιατί το πρώτο που πρέπει να σκεφτόμαστε είναι ότι θα υπάρχει κομπίνα και απατεωνιά; Εμείς έχουμε εμπιστοσύνη..
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Γιατί οφείλουμε να διασφαλίσουμε ένα σύστημα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα σας πω πώς θα διασφαλιστεί. Θα υπάρχει μια ομάδα που θα βάλει τα θέματα, θα υπάρχει μια κλήρωση ανάμεσα στα θέματα που θα επιλέξουν, αυτά θα μεταδοθούν στα σχολεία και θ’ αρχίσουν να γράφουν τα παιδιά. Ποιο είναι το πρόβλημα; Αφού το πρωί της ίδιας μέρας αυτοί θα είναι μαζί, δε θα είναι από την προηγούμενη ή την προ προηγούμενη.
κ. ΛΑΚΑΣΑΣ: Και πόσο αξιόπιστο είναι το σύστημα, μιας και ξεκινήσατε ότι είναι αναξιόπιστο το σημερινό σύστημα, εάν αποφασιστεί να μπουν εύκολα θέματα σ’ ένα νομό και δυσκολότερα; Θα υπάρξει τράπεζα θεμάτων; Και πώς θα διασφαλιστεί ότι ένας καθηγητής, ένας εκπαιδευτικός θα ολοκληρώσει την ύλη; Θα έχετε τράπεζα θεμάτων στην επιλογή των θεμάτων;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δε μιλήσαμε για τράπεζα θεμάτων, εμείς θα δώσουμε σαφέστατες οδηγίες για το πώς θα πρέπει να μπαίνουν και τί επιπέδου δυσκολίες πρέπει να είναι αυτά τα θέματα και γι’ αυτό λέμε ότι έχουμε τεράστια εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς να φέρουν αυτή την κανονικότητα. Διότι αν δεν έχουμε τεράστια εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς, μόνο με διοικητικά και αστυνομικά μέτρα μπορεί να έρθει η όποια αλλαγή η οποία θα είναι θνησιγενής.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Σε ό,τι αφορά στην ολοκλήρωση της ύλης αν μου επιτρέπετε, είναι τα ίδια μαθήματα που θα εξεταστούν και στις πανελλαδικές. Άρα η παρακολούθηση της ύλης ούτως ή άλλως θα γίνεται.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα σας πω για τα Θρησκευτικά.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Τα Θρησκευτικά δε θα εξεταστούν στο τέλος, ό,τι έχει γίνει στα τετράμηνα είναι. Θα μετράει ο βαθμός των δυο τετραμήνων, δε θα είναι γραπτώς εξεταζόμενος στο τέλος.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εγώ δεν κατάλαβα το ερώτημά σας για τα Θρησκευτικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου).
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν ξέρω ποιος το γράφει αυτό, αν κατάλαβε αυτό, αγνοώ αυτό το πράγμα. Σας παρακαλώ να σοβαρευτούμε. Εάν απ’ όλο αυτό που είπαμε είναι η μια ώρα Θρησκευτικών που δεν ξέρω ποιος το έγραψε, θεωρεί ότι αυτό είναι κυρίαρχο, θα παρακαλούσα μια στοιχειώδη σοβαρότητα.
Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ: Υπάρχει και θέμα συνταγματικής διαβούλευσης.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Λέω στοιχειώδη σοβαρότητα. Θα σας παρακαλούσα πάρα πολύ, κάτι που ενδιαφέρει εκατομμύρια οικογένειες να μην εκφυλιστεί
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου)
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ό,τι γίνεται και τώρα, ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα; Εδώ υπάρχει ένα σύνολο μέτρων, ένα σύνολο ρυθμίσεων που ανοίγει νέες προοπτικές και τώρα συζητάμε για κάτι που προφανώς έχει τη σημασία που έχει και αν θέλετε να το ανοίξουμε ως βασικό θέμα αυτής της μεταρρύθμισης, εγώ δε θα παρασυρθώ σε τέτοιου είδους καταστάσεις. Με συγχωρείτε, είμαι κατηγορηματικότατος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είμαστε τέσσερις εκπαιδευτικοί, συναντιόμαστε κάπου λέω εγώ «προτείνω αυτό, προτείνω αυτό…» …
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όχι «κάπου», σε ένα από τα σχολεία. Υπό την εποπτεία του διευθυντή του σχολείου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ένα από τα σχολεία. Και βάζουμε κάτω τέσσερα θέματα, παράδειγμα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Έξι, δέκα…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όσα θέλουμε παραπάνω.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Βεβαίως.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και αυτά τα ρίχνουμε σε κλήρωση;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κλήρωση και τα μεταδίδουμε τα σχολεία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα λίγο για να καταλάβουμε τα θέματα θα είναι πάνω – κάτω ίδια για όλα τα σχολεία; Δηλαδή θα υπάρχουν οκτώ θέματα ίδια και με κλήρωση θα βγαίνουν από κάθε Δήμο ή Νομό;
(Διαλογικές συζητήσεις)
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ωραία. Κι αν ο Δήμος ή Νομός βάλει πολύ εύκολα θέματα και κάποιος άλλος ο Δήμος βάλει δύσκολα, πως το διασφαλίζουμε αυτό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα σας πω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλαδή κάθε Δήμος….
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όχι «κάθε Δήμος», κάθε εκπαιδευτική της κάθε ομάδας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απλά θέλω να πω ότι πολλές φορές παρατηρείται ακόμη και τώρα ότι όπως κάθε σχολείο θέλει να έχει επιτυχίες, έτσι μπορεί να θέλει και ο κάθε Δήμος ή κάθε Νομός να έχει επιτυχίες.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν έχει σχέση με το Δήμο, να το ξεκαθαρίσουμε αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, τα σχολεία τέλος πάντων.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ωραία. Εκεί, το ίδιο δεν έχουμε και στις πανελλήνιες εξετάσεις; Εσείς δεν λέτε κάθε φορά «οι βάσεις έπεσαν» ή «οι βάσεις ανέβηκαν», ή «ήταν τόσο εύκολα τα θέματα» και τα λοιπά; Και εκεί δίνουμε συγκεκριμένες οδηγίες. Αλλά όπως καταλαβαίνετε οι οδηγίες ακολουθούνται, αλλά ο καθένας πως ερμηνεύει είναι διαφορετικά.
Και εδώ θα δώσουμε οδηγίες. Γι' αυτό και σας λέω υπάρχουν θέματα εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά επί της ουσίας, που δεν μπορούν να λυθούν με διοικητικό τρόπο. Θα πειστούν οι εκπαιδευτικοί που εγώ δεν έχω κανένα λόγο να το αμφισβητήσω, ότι θα βάλουν κλιμακούμενης δυσκολίας και νομίζουμε κάποια στιγμή θα επέλθει και μια επί της ουσίας κανονικότητα. Αλλιώς δεν γίνεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν μου επιτρέπετε, μπαίνοντας στο Υπουργείο συνάντησα κάποιους εκπαιδευτικούς έξω, που έχουν δικαιωθεί με την διαδικασία του ΑΣΕΠ και πρόσφατα τους δόθηκε η διαβεβαίωση ότι θα διοριστούν κανονικά. Μετά αυτή η διαβεβαίωση μου λένε ότι δεν ίσχυσε, τελικά τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους; Διαμαρτύρονται έξω αυτή τη στιγμή.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα σας πω. Μιλάτε για τους δικαιωθέντες για τις εξετάσεις που έχουν υποστεί το 2008. Είναι ένα θέμα, ελάχιστους τους έχει δικαιώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας και ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμό τους έχουν δικαιώσει τα διοικητικά Δικαστήρια.
Εμείς ψάχνουμε λύση, την ψάχνουμε μαζί με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Όπως καταλαβαίνετε δεν συνιστά δυνατότητα κανείς τώρα να διοριστεί από το 2008 αλλά αυτή τη στιγμή μαζί με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους στο οποίο έχουμε κάνει ένα πολύ συγκεκριμένο ερώτημα, ζητάμε λύση και είμαστε –και το «είμαστε» είναι συλλογικά η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας- ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι θα υπάρξει απάντηση και θα υπάρξει απάντηση σχετικά σύντομα.
Σας ευχαριστώ πολύ.
