Το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα (www.pli.gr) και η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας (www.costume.gr) οργανώνουν στον νέο πολιτιστικό χώρο του ΠΛΙ «Κανάρη 4» κύκλο μαθημάτων που αφορούν στο ύφασμα, το ένδυμα, το κόσμημα και τη γλυπτική μαλλιού (felting).
Πιο συγκεκριμένα έχουν προγραμματιστεί για το 2017 τα ακόλουθα σεμινάρια:
«Το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό: Η συγκρότηση ενδυματολογικών συλλογών και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές» με εισηγητές μέλη της Ελληνικής Εταιρείας Ενδυμασιολογίας
Επιμορφωτικές διαλέξεις με οπτικοακουστικό υλικό και εργαστήριο. Στο τέλος κάθε διάλεξης ακολουθεί συζήτηση.
Στόχος του σεμιναρίου είναι να διερευνήσει το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό και να καταδείξει πώς έχει καταγραφεί στον χώρο και στον χρόνο μέσα από τη μελέτη του ως μουσειακού αντικειμένου και μέσα από ενδυματολογικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Θα γίνουν τέσσερις συναντήσεις με οπτικοακουστικό υλικό και εργαστήριο, διάρκειας 2 ωρών η καθεμία. Θα παρουσιαστεί επίσης συνοπτικά η διαδικασία καταγραφής και τεκμηρίωσης ενδυμάτων και οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να καταγράψουν ένα ενδυματολογικό αντικείμενο.
«Ένδυμα και Νόμος: Σύγχρονες προβληματικές» με εισηγητές τους δικηγόρους Xρυσούλα Καπαρτζιάνη, Σπύρο Κουλοχέρη και Θεόδωρο Χίου
Το σεμινάριο περιλαμβάνει σειρά διαλέξεων που θα διεξαχθούν σε δύο συναντήσεις. Θα διερευνηθούν σύγχρονα ζητήματα κανονιστικών ρυθμίσεων που αφορούν στο ένδυμα. Η πρώτη συνάντηση έχει ως θέμα «Ένδυμα προστασίας: Η διανοητική ιδιοκτησία στον χώρο του ενδύματος» (Θ. Χίου), και η δεύτερη «Το ένδυμα που ενώνει και διαφοροποιεί. Ανθρωπογεωγραφικές προσεγγίσεις και κανονιστικές ρυθμίσεις» (Χρ. Καπαρτζιάνη, Σπ. Κουλοχέρης).
«Το ελληνικό κόσμημα» με εισηγητή τον Γιάννη Τσαλαπάτη
Το σεμινάριο θα εστιάσει στις παραδοσιακές τεχνικές μορφοποίησης και διακόσμησης αργυρών κοσμημάτων, μυώντας τους συμμετέχοντες, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, στα διαδοχικά στάδια της κάθε τεχνικής έως την ολοκλήρωση του κοσμήματος.
Στο εργαστήριο, με την καθοδήγηση του Γιάννη Τσαλαπάτη, θα διδαχθούν οι ακόλουθες τεχνικές κατασκευής παραδοσιακών κοσμημάτων:
-Κατασκευή πλεχτής αλυσίδας γύρω από ξύλινο πυρήνα
-Καρφίτσα (περόνη-fibula) από σύρμα σε μονοκοντυλιά
-Χύτευση σε σουπιοκόκκαλο
-Κατασκευή κέρινου μοντέλου για χύτευση με μελισσοκέρι
-Σφυρηλάτηση σκουλαρικιών με τη μέθοδο fold-forming
-Εισαγωγή στις κολλήσεις
«Το αρχαίο ελληνικό ύφασμα» με εισηγήτρια τη Στέλλα Σπαντιδάκη, ARTEX
Το σεμινάριο έχει ως θεματική το αρχαίο ελληνικό ένδυμα και θα κινηθεί σε τέσσερις άξονες που θα αναπτυχθούν σε τέσσερις συναντήσεις: (α) Εισαγωγή στο αρχαιολογικό ύφασμα, (β) Η ένδυση στον ελληνικό χώρο (από τη μινωική έως την ελληνιστική εποχή), (γ) Η τεχνολογία των αρχαίων ελληνικών υφασμάτων στην 1η χιλιετία π.Χ. (τεχνικές κατασκευής κλωστών και υφάσματος), (δ) Η τεχνολογία των αρχαίων ελληνικών υφασμάτων στην 1η χιλιετία π.Χ. (τεχνικές διακόσμησης και βαφές).
«Μαθήματα felting (γλυπτική μαλλιού)» με εισηγήτρια την Άννα Bλασερού
Το σεμινάριο θα εστιάσει στην κατασκευή κετσέ-τσόχας από ακατέργαστο μαλλί, με τη συγκεκριμένη τεχνική, καθώς και τρισδιάστατων αντικειμένων (λουλούδι, μπίλια), αλλά και στην εφαρμογή τσόχας σε μεταξωτό ύφασμα.
«Το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό: Η συγκρότηση ενδυματολογικών συλλογών και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές» με εισηγητές μέλη της Ελληνικής Εταιρείας Ενδυμασιολογίας
Επιμορφωτικές διαλέξεις με οπτικοακουστικό υλικό και εργαστήριο. Στο τέλος κάθε διάλεξης ακολουθεί συζήτηση.
Στόχος του σεμιναρίου είναι να διερευνήσει το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό και να καταδείξει πώς έχει καταγραφεί στον χώρο και στον χρόνο μέσα από τη μελέτη του ως μουσειακού αντικειμένου και μέσα από ενδυματολογικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Θα γίνουν τέσσερις συναντήσεις με οπτικοακουστικό υλικό και εργαστήριο, διάρκειας 2 ωρών η καθεμία. Θα παρουσιαστεί επίσης συνοπτικά η διαδικασία καταγραφής και τεκμηρίωσης ενδυμάτων και οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να καταγράψουν ένα ενδυματολογικό αντικείμενο.
«Ένδυμα και Νόμος: Σύγχρονες προβληματικές» με εισηγητές τους δικηγόρους Xρυσούλα Καπαρτζιάνη, Σπύρο Κουλοχέρη και Θεόδωρο Χίου
Το σεμινάριο περιλαμβάνει σειρά διαλέξεων που θα διεξαχθούν σε δύο συναντήσεις. Θα διερευνηθούν σύγχρονα ζητήματα κανονιστικών ρυθμίσεων που αφορούν στο ένδυμα. Η πρώτη συνάντηση έχει ως θέμα «Ένδυμα προστασίας: Η διανοητική ιδιοκτησία στον χώρο του ενδύματος» (Θ. Χίου), και η δεύτερη «Το ένδυμα που ενώνει και διαφοροποιεί. Ανθρωπογεωγραφικές προσεγγίσεις και κανονιστικές ρυθμίσεις» (Χρ. Καπαρτζιάνη, Σπ. Κουλοχέρης).
«Το ελληνικό κόσμημα» με εισηγητή τον Γιάννη Τσαλαπάτη
Το σεμινάριο θα εστιάσει στις παραδοσιακές τεχνικές μορφοποίησης και διακόσμησης αργυρών κοσμημάτων, μυώντας τους συμμετέχοντες, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, στα διαδοχικά στάδια της κάθε τεχνικής έως την ολοκλήρωση του κοσμήματος.
Στο εργαστήριο, με την καθοδήγηση του Γιάννη Τσαλαπάτη, θα διδαχθούν οι ακόλουθες τεχνικές κατασκευής παραδοσιακών κοσμημάτων:
-Κατασκευή πλεχτής αλυσίδας γύρω από ξύλινο πυρήνα
-Καρφίτσα (περόνη-fibula) από σύρμα σε μονοκοντυλιά
-Χύτευση σε σουπιοκόκκαλο
-Κατασκευή κέρινου μοντέλου για χύτευση με μελισσοκέρι
-Σφυρηλάτηση σκουλαρικιών με τη μέθοδο fold-forming
-Εισαγωγή στις κολλήσεις
«Το αρχαίο ελληνικό ύφασμα» με εισηγήτρια τη Στέλλα Σπαντιδάκη, ARTEX
Το σεμινάριο έχει ως θεματική το αρχαίο ελληνικό ένδυμα και θα κινηθεί σε τέσσερις άξονες που θα αναπτυχθούν σε τέσσερις συναντήσεις: (α) Εισαγωγή στο αρχαιολογικό ύφασμα, (β) Η ένδυση στον ελληνικό χώρο (από τη μινωική έως την ελληνιστική εποχή), (γ) Η τεχνολογία των αρχαίων ελληνικών υφασμάτων στην 1η χιλιετία π.Χ. (τεχνικές κατασκευής κλωστών και υφάσματος), (δ) Η τεχνολογία των αρχαίων ελληνικών υφασμάτων στην 1η χιλιετία π.Χ. (τεχνικές διακόσμησης και βαφές).
«Μαθήματα felting (γλυπτική μαλλιού)» με εισηγήτρια την Άννα Bλασερού
Το σεμινάριο θα εστιάσει στην κατασκευή κετσέ-τσόχας από ακατέργαστο μαλλί, με τη συγκεκριμένη τεχνική, καθώς και τρισδιάστατων αντικειμένων (λουλούδι, μπίλια), αλλά και στην εφαρμογή τσόχας σε μεταξωτό ύφασμα.
Πρόγραμμα διαλέξεων
Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου: «Το ένδυμα ως τεκμήριο πολιτισμού»
«Από το μουσείο ... στα μουσεία: Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τις πολλαπλές ιστορίες και αξίες τους, αξιοποιώντας το ένδυμα ως μουσειακό αντικείμενο και έκθεμα» (Μ. Μούλιου, λέκτορας Μουσειολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Μέλος της Κριτικής Επιτροπής του European Museum of the Year Award (EMYA))
«Η μόδα στο μουσείο και τα πρώτα μουσεία τα αφιερωμένα στον ενδυματολογικό πολιτισμό στη Δύση: μια αναδρομή στο χρόνο και στο χώρο» (Μ. Πήχου, διαχ. πολιτισμού – ιστορικός τέχνης, Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών)
Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου: «Η συγκρότηση των ενδυματoλoγικών συλλoγών στην Ελλάδα και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές»
«Ελληνικές μουσειακές συλλογές και ένδυμα: μια σύντομη επισκόπηση» (Ξ. Πολίτου, επιμελήτρια Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού Μουσείου Μπενάκη)
«Σύγχρονες πρακτικές στις ενδυματολογικές εκθέσεις, τάσεις και προβληματισμοί» (Ε. Πετρίδου, επ. καθηγήτρια Υλικού Πολιτισμού, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
Τρίτη 3 Οκτωβρίου: Α’ Μέρος: «Εισαγωγή στην καταγραφή και τεκμηρίωση του ενδύματος», Β’ Μέρος: «Μελέτες περιπτώσεων ενδυματολογικών συλλογών»
Α΄ Μέρος:
«Το ένδυμα στο Μουσείο: από τη θεωρία στην πράξη» (Α. Ρουμελιώτη, υπεύθυνη συλλογών Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος)
Εργαστήριο καταγραφής ενδυματολογικού αντικειμένου
Β΄ Μέρος:
«Η ενδυματολογική συλλογή του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης: συγκρότηση, τεκμηρίωση, ερμηνεία» (E. Παπαθωμά, ιστορικός-λαογράφος, επιμελήτρια Μ.Ε.Λ.Τ.)
«Η ενδυματολογική συλλογή του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος: συλλέγω, ερευνώ, εκθέτω» (Α. Ρουμελιώτη, υπεύθυνη συλλογών Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος)
Τρίτη 10 Οκτωβρίου: «Μελέτες περιπτώσεων ενδυματολογικών συλλογών» (συνέχεια)
«Μουσείο Μπενάκη: 8.000 ενδύματα και 5 συλλογές. Η ενδυματολογική συλλογή ενός πολυσυλλεκτικού Μουσείου» (Ξ. Πολίτου, επιμελήτρια Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού Μουσείου Μπενάκη)
«Οι ενδυματολογικές «ομάδες» του Λυκείου των Ελληνίδων: καταγραφή και τεκμηρίωση στο Μουσείο Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας» (Τ. Βελίσκου, μουσειολόγος – υπεύθυνη της μουσειακής συλλογής του Λυκείου των Ελληνίδων)
«H ενδυματολογική συλλογή Γιάννη Μέτση στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα: τεκμηρίωση, ερμηνεία, έκθεση» (Σ. Παντουβάκη, καθηγήτρια Ενδυματολογίας, Aalto University, Ελσίνκι)
«Οι πανεπιστημιακές συλλογές-μουσεία και η σύνδεσή τους με την ακαδημαϊκή ζωή: η περίπτωση της μουσειακής συλλογής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης» (Ν. Μαχά, δρ Λαογραφίας, διδάσκουσα στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ)
Κόστος παρακολούθησης
Γενική είσοδος για κάθε διάλεξη 10 ευρώ, (8 ευρώ για φοιτητές, σπουδαστές και ανέργους)
Για τους συμμετέχοντες που θα παρακολουθήσουν πλήρεις τους δύο κύκλους «Το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό: Η συγκρότηση ενδυματολογικών συλλογών και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές » και «Το αρχαίο ελληνικό ύφασμα», το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 36 ευρώ για τον κάθε κύκλο.
Λόγω περιορισμένων θέσεων είναι απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής
Πληροφορίες: Δημήτρης Ξανθούλης, τηλ. 6944545451, e-mail: kanari4pli@gmail.com, Facebook: Κανάρη 4-Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Ο πολιτιστικός χώρος του ΠΛΙ «Κανάρη 4» στεγάζει τα γραφεία του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος στην Αθήνα, την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας και μελλοντικά το Ινστιτούτο Πολιτισμού του Ενδύματος.
Βρίσκεται στον 2ο όροφο της πολυκατοικίας της οδού Κανάρη 4 και αποτελεί δωρεά εν ζωή της Ιωάννας Γ. Γενναροπούλου. Ανακαινίστηκε εν μέρει με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Lascaris. Η ανακαίνισή του ολοκληρώθηκε το 2016 με χορηγία της Προέδρου του ΠΛΙ Ιωάννας Παπαντωνίου. Η οικοσκευή του χώρου ανήκει στο Ίδρυμα και η διακόσμησή του βασίστηκε στην αισθητική του Θεόδωρου Μίντζα της δεκαετίας του 1960. Στον χώρο εκτίθενται βελούδα της Προύσας, μέρος της δωρεάς της Παρασκευής Κατημερτζή στο ΠΛΙ.
Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου: «Το ένδυμα ως τεκμήριο πολιτισμού»
«Από το μουσείο ... στα μουσεία: Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τις πολλαπλές ιστορίες και αξίες τους, αξιοποιώντας το ένδυμα ως μουσειακό αντικείμενο και έκθεμα» (Μ. Μούλιου, λέκτορας Μουσειολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Μέλος της Κριτικής Επιτροπής του European Museum of the Year Award (EMYA))
«Η μόδα στο μουσείο και τα πρώτα μουσεία τα αφιερωμένα στον ενδυματολογικό πολιτισμό στη Δύση: μια αναδρομή στο χρόνο και στο χώρο» (Μ. Πήχου, διαχ. πολιτισμού – ιστορικός τέχνης, Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών)
Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου: «Η συγκρότηση των ενδυματoλoγικών συλλoγών στην Ελλάδα και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές»
«Ελληνικές μουσειακές συλλογές και ένδυμα: μια σύντομη επισκόπηση» (Ξ. Πολίτου, επιμελήτρια Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού Μουσείου Μπενάκη)
«Σύγχρονες πρακτικές στις ενδυματολογικές εκθέσεις, τάσεις και προβληματισμοί» (Ε. Πετρίδου, επ. καθηγήτρια Υλικού Πολιτισμού, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
Τρίτη 3 Οκτωβρίου: Α’ Μέρος: «Εισαγωγή στην καταγραφή και τεκμηρίωση του ενδύματος», Β’ Μέρος: «Μελέτες περιπτώσεων ενδυματολογικών συλλογών»
Α΄ Μέρος:
«Το ένδυμα στο Μουσείο: από τη θεωρία στην πράξη» (Α. Ρουμελιώτη, υπεύθυνη συλλογών Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος)
Εργαστήριο καταγραφής ενδυματολογικού αντικειμένου
Β΄ Μέρος:
«Η ενδυματολογική συλλογή του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης: συγκρότηση, τεκμηρίωση, ερμηνεία» (E. Παπαθωμά, ιστορικός-λαογράφος, επιμελήτρια Μ.Ε.Λ.Τ.)
«Η ενδυματολογική συλλογή του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος: συλλέγω, ερευνώ, εκθέτω» (Α. Ρουμελιώτη, υπεύθυνη συλλογών Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος)
Τρίτη 10 Οκτωβρίου: «Μελέτες περιπτώσεων ενδυματολογικών συλλογών» (συνέχεια)
«Μουσείο Μπενάκη: 8.000 ενδύματα και 5 συλλογές. Η ενδυματολογική συλλογή ενός πολυσυλλεκτικού Μουσείου» (Ξ. Πολίτου, επιμελήτρια Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού Μουσείου Μπενάκη)
«Οι ενδυματολογικές «ομάδες» του Λυκείου των Ελληνίδων: καταγραφή και τεκμηρίωση στο Μουσείο Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας» (Τ. Βελίσκου, μουσειολόγος – υπεύθυνη της μουσειακής συλλογής του Λυκείου των Ελληνίδων)
«H ενδυματολογική συλλογή Γιάννη Μέτση στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα: τεκμηρίωση, ερμηνεία, έκθεση» (Σ. Παντουβάκη, καθηγήτρια Ενδυματολογίας, Aalto University, Ελσίνκι)
«Οι πανεπιστημιακές συλλογές-μουσεία και η σύνδεσή τους με την ακαδημαϊκή ζωή: η περίπτωση της μουσειακής συλλογής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης» (Ν. Μαχά, δρ Λαογραφίας, διδάσκουσα στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ)
Κόστος παρακολούθησης
Γενική είσοδος για κάθε διάλεξη 10 ευρώ, (8 ευρώ για φοιτητές, σπουδαστές και ανέργους)
Για τους συμμετέχοντες που θα παρακολουθήσουν πλήρεις τους δύο κύκλους «Το ένδυμα ως πολιτισμικό αγαθό: Η συγκρότηση ενδυματολογικών συλλογών και σύγχρονες εκθεσιακές πρακτικές » και «Το αρχαίο ελληνικό ύφασμα», το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 36 ευρώ για τον κάθε κύκλο.
Λόγω περιορισμένων θέσεων είναι απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής
Πληροφορίες: Δημήτρης Ξανθούλης, τηλ. 6944545451, e-mail: kanari4pli@gmail.com, Facebook: Κανάρη 4-Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Ο πολιτιστικός χώρος του ΠΛΙ «Κανάρη 4» στεγάζει τα γραφεία του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος στην Αθήνα, την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας και μελλοντικά το Ινστιτούτο Πολιτισμού του Ενδύματος.
Βρίσκεται στον 2ο όροφο της πολυκατοικίας της οδού Κανάρη 4 και αποτελεί δωρεά εν ζωή της Ιωάννας Γ. Γενναροπούλου. Ανακαινίστηκε εν μέρει με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Lascaris. Η ανακαίνισή του ολοκληρώθηκε το 2016 με χορηγία της Προέδρου του ΠΛΙ Ιωάννας Παπαντωνίου. Η οικοσκευή του χώρου ανήκει στο Ίδρυμα και η διακόσμησή του βασίστηκε στην αισθητική του Θεόδωρου Μίντζα της δεκαετίας του 1960. Στον χώρο εκτίθενται βελούδα της Προύσας, μέρος της δωρεάς της Παρασκευής Κατημερτζή στο ΠΛΙ.