Έγραφα προχθές για τις απάτες με τις επιδοτήσεις και παραθέτω σήμερα ορισμένα επιπλέον στοιχεία για να αναδειχθεί το ευρύτερο πεδίο συμφερόντων και συγκρούσεων γύρω από το «αγροτικό ζήτημα».
Το κείμενο είναι σχετικά μεγάλο, αλλά πολιτική με «συν
θήματα» δυστυχώς δεν γίνεται, διότι η πολιτική εφαρμόζεται με νόμους και οι νόμοι είναι κείμενα και μάλιστα μεγάλα.
Για να υπάρχει μια αίσθηση των μεγεθών γύρω από την «αγροτική πολιτική», σημειώνω ότι ο παγκόσμιος τζίρος μόνο γύρω από το τρόφιμο είναι περί τα 8 τρις δολάρια ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται οι κλωστικές ίνες (βαμβάκι, λινάρι, κ.λπ.), τα δασοκομικά προϊόντα, συμπληρώματα διατροφής, κ.λπ.).
Οι επιδοτήσεις και ο προστατευτισμός στον αγροτικό τομέα είναι θεμελιώδης, διαχρονική και παγκόσμια πρακτική για μια σειρά από πολύ σοβαρούς λόγους, που θέλουν πολλές σελίδες για να αναλυθούν. Κυρίως αφορά στην προάσπιση της ανεξαρτησίας των οικονομιών όσον αφορά σε βασικά αγαθά.
Όμως, όπου υπάρχουν επιδοτήσεις, υπάρχουν πάντα και ρεμούλες.
Ένας εκ των λόγων που στηρίζεται η γεωργία είναι ανθρωπογεωγραφικός. Προκειμένου να μην ερημώσει η ύπαιθρος, η ο οποία είναι απαραίτητη για να υπάρχει ο αστικός χώρος, γίνεται μεταφορά πόρων από το αστικό, στο αγροτικό πεδίο.
Καθώς ορισμένοι αστοί (κομματόσκυλα στην Ελλάδα, «Δούκες» στην Αγγλία) το γνωρίζουν αυτό και έχουν πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων, διαμορφώνουν τη νομοθεσία κατά τέτοιο τρόπο, ώστε, τελικά οι επιδοτήσεις να μην πάνε στην «ύπαιθρο» αλλά πάλι σε κάποιους επιτήδειους που δεν είναι φυσικά αγρότες.
Για να το θέσουμε απλά, φορολογούνται οι πολίτες για να ενισχυθεί η ύπαιθρος ώστε να υπάρχει τροφή, προστασία του περιβάλλοντος και να μειώνεται η αστυφιλία και έρχονται οι επιτήδειοι και παίρνουν αυτοί τις επιδοτήσεις.
Ένα κλασικό παράδειγμα είναι η βασίλισσας της Αγγλίας, η οποία μόνο για ένα κτήμα της έλαβε μεταξύ 2007-12, επτά (7) εκατομμύρια στερλίνες αγροτικές επιδοτήσεις.
Πώς γίνεται αυτό στην πράξη; Ένα παράδειγμα.
Τρεις ημέρες πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, ο τότε υπουργός αγροτικής ανάπτυξης Γ. Καρασμάνης δημοσίευσε της Υ.Α. 104/7056 (Φ.Ε.Κ. 147/15), με την οποία «μοιράζει» αγροτικές επιδοτήσεις σε «αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας.».
Πώς το έκανε αυτό;
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι ως γνωστόν δαιδαλώδης, καθώς προσπαθεί να καλύψει τις πολλές και διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στα κράτη-μέλη. Υπάρχει λοιπόν η αρχή της «Επικουρικότητας», με βάση την οποία η ευρωπαϊκή παρέμβαση στα εσωτερικά των κρατών-μελών είναι η ελάχιστη δυνατή. Δίνει δηλαδή η Ε.Ε. ένα κανονιστικό πλαίσιο και έρχονται στα κράτη μέλη και το προσαρμόζουν στις εθνικές συνθήκες. Υποτίθεται βέβαια ότι τα κράτη τηρούν το «πνεύμα του κανονισμού». Υποτίθεται.
Ποιό είναι το πνεύμα του ευρωπαϊκού κανονισμού για τις αγροτικές επιδοτήσεις;
Ο κανονισμός (1037/2013) στο σημείο (10) αναφέρει: «Η πείρα από την εφαρμογή των διάφορων καθεστώτων στήριξης σε γεωργούς κατέδειξε ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, η στήριξη χορηγήθηκε σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων ο επιχειρηματικός στόχος δεν αφορά καθόλου ή μόνο οριακά την άσκηση γεωργικής δραστηριότητας...»
Στη συνέχεια αναφέρει ότι δεν χορηγούνται επιδοτήσεις σε αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας, εκτός και αν:
Α) Οι επιδοτήσεις είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, ή
Β) Δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ.
Να σημειωθεί ότι όταν ισχύουν τα παραπάνω δεν απαιτείται ο λήπτης επιδοτήσεων να παράγει! Θεωρείται δηλαδή «Ενεργός Αγρότης», ακόμη και αν δεν παράγει.
Στη συνέχεια αναφέρει ότι δεν χορηγούνται επιδοτήσεις σε αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας, εκτός και αν:
Α) Οι επιδοτήσεις είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, ή
Β) Δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ.
Να σημειωθεί ότι όταν ισχύουν τα παραπάνω δεν απαιτείται ο λήπτης επιδοτήσεων να παράγει! Θεωρείται δηλαδή «Ενεργός Αγρότης», ακόμη και αν δεν παράγει.
Στα πλαίσια προσαρμογής της νομοθεσία, τα κράτη μέλη καλούνται στην προκειμένη περίπτωση να ορίσουν τους «Ενεργούς Αγρότες» που θα παίρνουν επιδοτήσεις χωρίς να παράγουν, καθορίζοντας τις παραπάνω 2 τιμές, δηλαδή:
α) το ποσοστό των επιδοτήσεων επί των συνολικών εσόδων και
β) το ποσόν που δεν θα υπερβαίνουν οι επιδοτήσεις και που δεν μπορεί να είναι πάνω από 5.000 ευρώ.
α) το ποσοστό των επιδοτήσεων επί των συνολικών εσόδων και
β) το ποσόν που δεν θα υπερβαίνουν οι επιδοτήσεις και που δεν μπορεί να είναι πάνω από 5.000 ευρώ.
Να σημειώσουμε ότι το ανώτατο όριο των 5.000 ευρώ δεν έχει μπει προφανώς για την Ελλάδα όπου ο Μ.Ο. των αγροκτημάτων έχει έκταση 47 στρέμματα, αλλά για την Αγγλία, όπου ο Μ.Ο. είναι 538 στρ., ή την Γαλλία, όπου είναι 520.
Γι’ αυτό και ο κανονισμός αναφέρει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ορίσουν το ποσόν των ενισχύσεων που θα λαμβάνουν όσοι δεν καλλιεργούν «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά».
Τι έκανε ο υπουργός Καρασμάνης;
Ο υπουργός Γ. Καρασμάνης, λοιπόν, σκεπτόμενος «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων όπως τα εθνικά ή περιφερειακά χαρακτηριστικά», όρισε ότι όποιος δεν καλλιεργεί μπορεί να λαμβάνει το ανώτατο ευρωπαϊκό όριο επιδοτήσεων, ήτοι 5.000 ευρώ ετησίως και όχι κατ’ αναλογία με τον Μ.Ο. της έκτασης, που θα ήταν το 1/10, ήτοι 500 ευρώ.
Ψιλά γράμματα θα μου πεις.
Συνεχίζεται...
