Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2015

Ο ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΗΤΟΣ: ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ

Αποτέλεσμα εικόνας για ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ
Γιώργος Ρούβαλης
Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση του πολιτισμού και του τουρισμού στο
Ναύπλιο δεν είναι η καλύτερη. Υπάρχει μόνο το ετήσιο Φεστιβάλ Ναυπλίου και βέβαια το Θεατρικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και το παράρτημα του Harvard, που δημιουργούν πολιτιστική κίνηση. Ο Δήμος πέραν της χρηματοδότησης του Φεστιβάλ Ναυπλίου μόνο αποσπασματικές άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις (του επιπέδου γνωστός λαϊκός τραγουδιστής κ.λπ.) χρηματοδοτεί. Υπογραμμίζω εδώ την παντελή έλλειψη υποστήριξης σε ιδιωτικές πρωτοβουλίες πολιτισμού, όπως την πρόσφατη αίθουσα τέχνης της ομάδας Ναύδετο και το εκπληκτικό περιοδικό της, που δεν υπάρχουν πλέον, μη έχοντας λάβει οποιαδήποτε επιχορήγηση από το Δήμο. Ακόμα έχουμε στο Ναύπλιο ένα σωρό παλιά κτίρια κενά (π.χ. Μπούρτζι, Τελωνείο), τα οποία ο Δήμος δεν ξέρει τί να τα κάνει.
Αλλά λύσεις υπάρχουν. Αν υποθέσουμε ότι οι δημοτικοί μας άρχοντες (πολλοί από τους οποίους δεν έχουν γεννηθεί στο Ναύπλιο) δεν έχουν ιδέες για πολιτιστική ανάπτυξη, είναι πολύ εύκολο να τις αποκτήσουν πληρώνοντας βέβαια έναν ή περισσότερους συμβούλους επί τούτου, οι οποίοι να τους δώσουν π.χ. δέκα ιδέες ή άξονες πολιτιστικής ανάπτυξης από τις οποίες και δυο-τρεις να υλοποιηθούν θα αλλάξουν την κατάσταση και θα φέρουν περισσότερο τουρισμό στην πόλη. Ο παρών περιστασιακός φτηνοτουρισμός και μολύνει και δεν μας συμφέρει. Πρέπει λοιπόν να αναζητηθούν άλλες λύσεις.
Μερικά παραδείγματα από το εξωτερικό, μερικές πραγματικά φαεινές ιδέες, θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση. Στη Γαλλία, ας πούμε, υπάρχει η πόλη Νάντ (της οποίας μάλιστα ο πρώην Δήμαρχος έγινε και Πρωθυπουργός), μια πόλη-λιμάνι βομβαρδισμένη κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μισοκατεστραμμένη, η οποία είχε ορισμένες πρωτότυπες ιδέες για να προσελκύσει τουρίστες. Με υπόδειξη ορισμένων μηχανικών κατασκεύασαν έτσι έναν ελέφαντα από ατσάλι, αρκετά μεγάλο ώστε να σηκώνει στη ράχη του καμιά δεκαριά τουρίστες και μάλιστα να μετακινείται κάνοντας λίγα βήματα, πρωτόγνωρο «παιχνιδάκι», που άρχισε αμέσως να ελκύει κόσμο. Ακόμα η δημοτική αρχή ανέθεσε σε πολλούς και διάσημους γλύπτες απ' όλο τον κόσμο να γεμίσουν με γλυπτά και αγάλματα τα πάρκα και τις πλατείες της πόλης, προσθέτοντας έτσι ένα ανοικτό Μουσείο Γλυπτικής, αξιοθέατο. Μάλιστα ένας Κινέζος γλύπτης έφτιαξε από σίδερο το σκελετό ενός ανύπαρκτου τεράστιου κήτους, σαν τους σκελετούς των δεινοσαύρων περίπου, και το τοποθέτησε σε μια αμμουδιά της πόλης απ’ όπου ξεπροβάλλει και εκπλήσσει τους επισκέπτες. Μια άλλη γαλλική πόλη, το Κλερμόντ-Φεράν, στο κέντρο της χώρας, η οποία δεν έχει κανένα αξιοθέατο, παρά μόνο το εργοστάσιο ελαστικών της Michelin (αλλά κανένας τουρίστας δεν πρόκειται να πάει στην πόλη για να επισκεφθεί ένα εργοστάσιο), αυτοανακηρύχθηκε γαλλική πρωτεύουσα του ντιζάιν εγκαινιάζοντας μια μεγάλη έκθεση με αντικείμενα αυτής της νέας, ακόμα και χρηστικής, τέχνης. Επίσης, η μικρή πόλη της Αρλ, στο νότο της Γαλλίας, που θα μπορούσε να συγκριθεί με το Ναύπλιο, πήρε ως θέμα της πολιτιστικής ανάπτυξής της τη φωτογραφία. Εκτός του ότι είναι έδρα της Εθνικής Σχολής Φωτογραφίας της Γαλλίας, οργανώνει κάθε καλοκαίρι για τρεις μήνες μεγάλες εκθέσεις φωτογραφίας πάντα γύρω από ένα κεντρικό θέμα, σε περίπου 60 διαφορετικά κτίρια της πόλης, ορισμένα από τα οποία είναι εγκαταλελειμμένες εκκλησίες. Και αυτό προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες αφού αποτελεί ένα πανεθνικό γεγονός. Επίσης, επειδή αυτή η πόλη υπήρξε ρωμαϊκή πρωτεύουσα του Ιουλίου Καίσαρα, της Γαλατίας (μάλιστα μια προτομή του ψάρεψαν πρόσφατα από τον ποταμό που τη διασχίζει και εγκατέστησαν όπως πρέπει σε ένα λαμπρό μουσείο της), οργανώνει κάθε χρόνο ρωμαϊκές εορτές. Εκεί οι κάτοικοι ντύνονται Ρωμαίοι και Ρωμαίες σε διάφορες εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στις ρωμαϊκές αρένες της πόλης και στο αρχαίο θέατρο. Και θα έπρεπε να δείτε το λαμπρό και μοντέρνο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, δίπλα στο οποίο δημιούργησαν έναν ρωμαϊκό ortus, έναν δηλαδή κήπο, όπου μπορεί ο επισκέπτης να περπατήσει.
Όμως, το πιο λαμπρό παράδειγμα ασήμαντης πολιτιστικά πόλης, που εκ του μηδενός αναγεννήθηκε, είναι η ισπανική πόλη Μπιλμπάο. Παλιό βιομηχανικό κέντρο, όταν τα ναυπηγεία του φαλήρισαν σκέφτηκε να προσελκύσει ένα νέο μουσείο Γκουγκενχάιμ, όπως εκείνο το πολύ διάσημο της Νέας Υόρκης. Το σχεδίασε ο Φρανκ Γκέρυ, παγκόσμια γνωστός αρχιτέκτονας, και του έδωσε ένα πρωτοποριακό, παράξενο σχήμα, που τραβάει το μάτι από μακριά. Βέβαια και η Περιφέρεια και ο Δήμος έβαλαν το χέρι στην τσέπη προς τούτο. Τους κόστισε 16 εκατομμύρια Ευρώ εκτός των άλλων χρηματοδοτήσεων. Το μουσείο εγκαινιάστηκε πριν από μερικά χρόνια και σημειώνει τεράστια επιτυχία προσελκύοντας εκατομμύρια τουρίστες και έχοντας αποσβέσει την οικονομική συμμετοχή των τοπικών αρχών μέσα σε δύο ή τρία νομίζω χρόνια.
Και για το Ναύπλιο; Κατά τη γνώμη μας το Ναύπλιο αξίζει να γίνει πανελλήνια πρωτεύουσα πολιτισμού. Πριν απ’ όλα θα έπρεπε να αναπτυχθούν περισσότερο οι σχέσεις με τη Βενετία –ας μην ξεχνάμε ότι οι Βενετσιάνοι έχτισαν την κάτω πόλη γύρω στο 1500– και να οργανώνει κάποιου είδους βενετσιάνικες γιορτές. Το κάνει ήδη η Ζάκυνθος, επίσης παλιά βενετσιάνικη αποικία. Εμάς τί μας λείπει; Μιλώντας για τη Βενετία αναφέρω εδώ και μια παλιά ιδέα του αειμνήστου ναυπλιολάτρη και δικηγόρου Μπέτση Κωστούρου: πρότεινε ο Κωστούρος να δημιουργήσουμε ένα είδος μικρής Βενετίας στην παλιά πόλη, κάνοντάς την νησί. Δηλαδή να σκάβαμε μερικές εκατοντάδες μέτρα γης από την Αρβανιτιά ως το βάλτο, δηλαδή κατά μήκος της σημερινής οδού Πολυζωΐδου και έτσι οι τουρίστες θα έμπαιναν στη μικρή αυτή Βενετία μέσα από μια ή δυο γέφυρες που θα γίνονταν. Σας αφήνω να φανταστείτε την τεράστια τουριστική διαφήμιση που θα γινόταν για την πόλη. Αλλά και άλλοι τρόποι προσέλκυσης τουριστών ειδικού τύπου υπάρχουν: π.χ. να κατασκευαστεί επιτέλους μια μαρίνα για γιοτ για τουρίστες που αφήνουν πολλά χρήματα στην πόλη. Επίσης θα μπορούσε να αναπτυχθεί η αναρρίχηση, σπορ που ελκύει πολλούς νέους σήμερα, και στο Παλαμήδι και στην Ακροναυπλία. Επιπλέον είναι ανήκουστο να μην υπάρχει ακόμα στο Ναύπλιο ένα μοντέρνο συνεδριακό κέντρο. Πρώτα η πόλη δεν είχε χώρο. Αλλά τώρα με τις επιχωματώσεις του βάλτου χώρο έχουμε και παραπανίσιο. Ας θυμηθούμε ότι ένα μικρό νησί, ένα είδος Ύδρας, όπως το Κάπρι, έχει στο κέντρο της μικρής πόλης του ένα πλήρες συνεδριακό κέντρο, δραστηριότητα που αφήνει πολλά χρήματα και που το ενδεχόμενο ακριβό κόστος κατασκευής, όπως είχε αποφανθεί μια παλαιότερη μελέτη, μπορούσε να αποσβεσθεί σε πολύ λίγα χρόνια. Και βέβαια προσθέτω μια δικιά μου παλιά έμμονη ιδέα, αλλά και πολλών άλλων ναυπλιολατρών, την ίδρυση ενός ιστορικού μουσείου της πόλης, που λείπει απ’ αυτήν, αν σκεφτούμε ότι και η παραμικρή κωμόπολη στην Ελλάδα έχει δικό της ανάλογο μουσείο.
Προσθέτω ακόμα μια ιδέα που όλοι συζητούν, αλλά οι φοβητσιάρηδες άρχοντές μας δεν τολμούν εδώ και δεκαετίες να εφαρμόσουν: το κλείσιμο στα αυτοκίνητα του κέντρου της πόλης, που μας πνίγουν, έστω και της οδού Αμαλίας. Γιατί όλα τα ιστορικά κέντρα της Ιταλίας είναι κλειστά στα αυτοκίνητα; Εμάς τί μας λείπει; Απλώς πρέπει να τολμήσουμε, έστω και αντιγράφοντας λύσεις που άλλοι έχουν φανταστεί.
Φαντασία, ιδέες, πολλή δουλειά και ένας κεντρικός άξονας πολιτισμού θα ανέπτυσσε ακόμα περισσότερο τον ειδικό τουρισμό στο Ναύπλιο και θα έκανε την πόλη μας πιο πλούσια και ακόμα πιο αξιοθαύμαστη στο πανελλήνιο.