Είτε η τύχη είτε οι συγκυρίες, μας έφεραν να ζήσουμε σε έναν τόπο, όπου ο πολιτισμός, το πάντρεμα του πράσινου, του βουνού και του κάμπου, του γαλάζιου της θάλασσας, καθώς και τα αγροτικά μας προϊόντα, συντελούν σε αυτό που όλοι μας ονομάζουμε “ευλογημένος τόπος”.
Πραγματικά, τι δεν παράγει ο τόπος μας; Παράγει σχεδόν τα πάντα! Ελαιόλαδο, με πιστοποίηση και αναγνώριση, εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια), φρούτα όπως βερίκοκα και αχλάδια, όλων των ειδών τα κηπευτικά, τυροκομικά είδη και φυσικά μέλι.
Από αυτό το αδιέξοδο που αναγκαστήκαμε να ζούμε, μόνο εάν σηκώσουμε το κεφάλι από μόνοι μας, μπορούμε τουλάχιστον να ελπίζουμε. Και αυτό πρέπει να κάνουμε!
Πάρα πολλά είναι αυτά τα οποία πρέπει να καταλάβουμε και να διαχειριστούμε, προκειμένου να μπορέσουμε να βιώσουμε και να πετύχουμε την Τοπική Ανάπτυξη, τα οποία δεν μπορούν ούτε να αναλυθούν, ούτε να επιτευχθούν σε ένα μικρό χρονικό διάστημα και ευκαιριακά.
Οι “τοπικές επιχειρηματικές ικανότητες” και η δυνατότητα που έχουν στο να οργανώνουν αποτελεσματικά τους τοπικούς πόρους έτσι ώστε να τους κάνουν ανταγωνιστικούς στην εθνική και παγκόσμια αγορά, όπως και τα “τοπικά παραγωγικά συστήματα” που μπορούμε να προσεγγίσουμε, τα οποία προάγουν τις σχέσεις άμιλλας και ανταγωνισμού σε κοινές αγορές προϊόντων, είναι σκαλοπάτια που οδηγούν στον ίδιο χώρο, στην ολοκληρωμένη τοπική ανάπτυξη.
Το κυριότερο πράγμα που θα πρέπει να κατανοήσει ολόκληρη η τοπική κοινωνία, καθώς αυτή θα πάρει μέρος στο εγχείρημα, είναι ότι εσωτερικά θα πρέπει να λειτουργήσουμε ως οικογένεια και εξωτερικά ως επιχείρηση. Δηλαδή, ο κυρίαρχος στόχος της διεργασίας αυτής δεν είναι το άμεσο κέρδος, αλλά η συγκράτηση του πληθυσμού στον τόπο μας και η καταπολέμηση της ανεργίας και μέσα από αυτά μακροπρόθεσμα θα έρθει και το κέρδος, αλλά θα είναι στηριγμένο πάνω σε γερές βάσεις.
Αυτό που θα πρέπει πραγματικά να σκεφτούμε και να αποφασίσουμε είναι πιο θα είναι το θέμα το οποίο θα έχει την ικανότητα να συσπειρώσει γύρω του όλη την κοινωνία. Έως σήμερα αυτό το “θέμα” ήταν το Αρχαίο Θέατρο και ο Πολιτισμός. Το ερώτημα είναι αν πραγματικά αυτό είναι ικανό να συσπειρώσει όλη την τοπική κοινωνία και να δουλέψει πάνω και γύρω από αυτό. Η εμπειρία έδειξε ότι, μάλλον, πρέπει να κάνουμε μια στροφή και να εστιάσουμε αλλού την κεντρική μας προσοχή! Αυτό το “αλλού” είναι τα τοπικά μας προϊόντα και η φύση!
Πιστεύω ότι το πρώτο και κύριο βήμα είναι η δημιουργία ενός τοπικού συμφώνου ποιότητας μεταξύ των αγροτικών συνεταιρισμών, των ενώσεων αγροτών και των επιχειρηματιών. Το “τοπικό σύμφωνο ποιότητας Επιδαύρου”, θα πρέπει να πάρει σάρκα και οστά.
Δεν είναι πρωτότυπη ιδέα, ούτε κάτι το οποίο θα συμβεί μόνο στον τόπο μας. Στην Ελλάδα υπάρχουν εκατοντάδες τοπικά σύμφωνα ποιότητας, αλλά και στην Επίδαυρο υπήρξαν κατά καιρούς φωνές που ζητούσαν κάτι αντίστοιχο χωρίς ωστόσο να γίνει πράξη.
Τι είναι όμως τα τοπικά σύμφωνα ποιότητας με απλά λόγια;
Είναι μια χάρτα, μια συμφωνία, μια διακήρυξη μιας ομάδας επαγγελματιών (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), που έχουν κοινά (οριζόντια συνεργασία) ή συμπληρωματικά (κάθετη συνεργασία) χαρακτηριστικά, και συμφωνούν και συναποφασίζουν να συνεργαστούν σε «εθελοντική» βάση προκειμένου να προωθήσουν την περιοχή τους ως προορισμό και ένα κοινό όραμα για την ποιότητα στην περιοχή τους.
Ειδικότερα τα τοπικά σύμφωνα ποιότητας τουρισμού επικεντρώνονται στην συνεργασία και άμιλλα για ποιοτικές υπηρεσίες τουρισμού στην ύπαιθρο. Διαφοροποιούν το τουριστικό προϊόν, ενσωματώνοντας στοιχεία παραδοσιακής κληρονομιάς (αρχιτεκτονική, γαστρονομία, κλπ), δηλαδή την ταυτότητα της περιοχής και αξιοποιούν την τοπική παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Το κάθε μέλος λειτουργεί ως πρεσβευτής των άλλων, της Ομάδας και της περιοχής.
Τα τοπικά σύμφωνα ποιότητας, έχουν σαν κύριο σκοπό την διαφύλαξη ή και την προαγωγή του καλού ονόματος μιας περιοχής, ως μια “συλλογική περιουσία” που ανήκει σε όλους και που πρέπει να διαφυλάσσεται από συλλογική δομή.
Το τοπικό σύμφωνο μιας περιοχής είναι στην ουσία έκφραση του “ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ”, που είναι η συνδετική ουσία που κρατά σε συνοχή μια κοινωνία. Τα τοπικά σύμφωνα τουρισμού είναι μια σύγχρονη δομή που συμπληρώνει την τοπική δημοκρατία, ενεργοποιεί τους πολίτες, συμμετέχει στην ανάπτυξη, υποβοηθά τον σχηματισμό τοπικής εφοδιαστικής αλυσίδας και δημιουργεί προϋποθέσεις ΤΟΠΙΚΗΣ ενδογενούς ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Είναι δομή πολιτών επαγγελματιών που είναι προσανατολισμένη στην κοινωνία.
Βάση λοιπόν όλων αυτών, πληροφορίες από τα οποία βέβαια ο καθένας μπορεί να βρει καθώς και παραδείγματα, θα ήταν πραγματικά πολύ χρήσιμο να έρθουμε σε μια συνεννόηση, με πρωτοβουλία, ευθύνη και το κύρος του Δήμου. Φυσικά όλα αυτά με την ενεργό και ειλικρινή συμμετοχή των επαγγελματικών ομάδων που εμπλέκονται σε αυτή την αλυσίδα που λέγεται τουρισμός και των παραγωγών για προώθηση των τοπικών προϊόντων.
Επειδή θα πρέπει να είμαστε πιο συγκεκριμένοι σε όλα αυτά που λέμε, θα θέλαμε όλοι να προβληματιστούμε και να σκεφτούμε πόσο κοστίζει και πόσο κερδίζουμε, επιχειρηματικά, από μια πορτοκαλάδα τυποποιημένη και πόσο θα κερδίζαμε από την πώληση ενός φυσικού χυμού πορτοκαλιού ή την προσφορά του στο πρωινό, αντί μιας τυποποιημένης πορτοκαλάδας, όταν και τα δύο τα πουλάμε 1 ευρώ. Εδώ λοιπόν έρχεται το τοπικό σύμφωνο ποιότητας και δίνει την δυνατότητα για συμφωνία στην αγορά από μεριάς του επιχειρηματία της αγοράς πορτοκαλιών σε καλή τιμή από ντόπιους παραγωγούς, αλλά και της διοχέτευσης στην τοπική αγορά των προϊόντων από τους αγρότες, με μικρότερο κόστος.
Το ίδιο μπορεί να γίνει με το ελαιόλαδο. Μπορεί να υπάρχει στις ταβέρνες και στα εστιατόρια σε μικρά μπουκαλάκια των 50ml, τα οποία θα αναγράφουν “λάδι δήμου Επιδαύρου”, με την δυνατότητα του επισκέπτη να μάθει για το προϊόν, τον παραγωγό, αλλά και τα οικονομικά οφέλη για τους επαγγελματίες και τους αγρότες αντίστοιχα, όπως αναλύθηκαν πιο πάνω. Παρόμοια παραδείγματα μπορούμε να αναφέρουμε με δεκάδες άλλα αγροτικά (κτηνοτροφικά, μελισσοκομικά, κλπ) προϊόντα της περιοχής μας
Εάν προχωρήσουμε στον καθαρά τουριστικό τομέα, το σύμφωνο ποιότητας μπορεί ακόμα να εμπεριέχει συμφωνίες ξενοδοχείων και καταστημάτων εστίασης για τους εκτός υψηλής περιόδου μήνες και μια γενική έκπτωση των προσφερόμενων προϊόντων, σε συνδυασμό με εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Όλα αυτά και πολλά-πολλά άλλα τα όποια κάποια στιγμή, ΑΜΕΣΑ, θα πρέπει να συζητήσουμε επίσημα και σοβαρά.
Φαίνεται δύσκολο! Δεν είναι όμως! Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός και για να πετύχει πρέπει πρώτα να το πιστέψουμε όλοι εμείς. Είναι απλές πράξεις, που όλοι οι επιχειρηματίες και οι αγρότες κάνουν ακόμα και σήμερα, χωρίς ωστόσο να είναι οργανωμένες και κυρίως χωρίς να διαφημίζονται οι ποιοτικές παροχές που προσφέρονται σε σχέση με τις τιμές, αλλά και τα τοπικά προϊόντα, όπου μπορούν να προσφέρουν στην αγροτουριστική ανάπτυξη και φυσικά στην τοπική οικονομία.
